ChipArchitect

Arduino ve Raspberry Pi programlamanin kompleksitesi ile bunun arasinda kat be kat fark var. Kaldi ki ben son kullanici FPGA programlayamaz demiyorum (ezici cogunlugu programlayamaz ya da ihtiyaci olmaz, o ayri) , Intel'in islemcilerinin icine koyacagi FPGA'leri son kullanicinin programlamasina izin verecegi ve gerekli mekanizmayi saglayabilecegi bile supheli. Bunlar Facebook, Google vs. gibi buyuk alicilarin aldiklari server sistemlerini kendi ihtiyaclarina gore ozellestirebilmeleri icin dusunulmus bir sey su asamada. Sizin evinize alacaginiz Intel islemci ya da laptop'da daha uzun yillar FPGA falan olmayacak yani, heyecanlanmaya gerek yok.

Intel Altera'yi Haziran ayinda satin aldi. Gerekli onay sureci yeni bittigi icin nedense bugun haber olmus. Ilk etapta server islemcilerine ufak bir katkisi olabilir ama FPGA ciplerinin zaten kendi basina buyuk bir pazari oldugunu hatirlatalim, Intel'in Altera'dan para kazanmasi icin illa da islemcilerine FPGA ozellikleri kazandirmasi gerekmiyor. Zaten kazandirsa da bunun son kullanicilar tarafindan programlanabilir, kullanilabilir bir sey olmasi ihtimali su an icin dusuk.

Honda Fit Turkiye'de satilmiyor mu, ya da baska bir adla mi satiliyor acaba? Bu Turkiye'deki "segment" kavramini kimin belirledigini ya da karar verdigini bilemiyorum (burada oyle bir sey yok, birisine "A segmenti" arac, "C segmenti arac" falan derseniz kimse anlamaz) ama Ford Fiesta ile benzer sinifta bir arac oldugu ve burada kendi sinifinda cok tutuldugu icin aklima geldi. http://automobiles.honda.com/fit/ Duzeltme: Sanirim Honda Jazz diye satiliyormus... "segmenti" uyuyorsa bakmaya deger.

Chromebook'da bir sorun cikmiyor iste. En onemli ozelligi bu. Herhangi bir sekilde bozulmasi, cokmesi, kullanilmaz hale gelmesi cok zor. Turkiye'de satilmamasina bir anlam verememekle birlikte Turkiye'de calismamasi icin bir sebep oldugunu sanmiyorum; kullandigi Google servislerinin hepsi Turkiye'de acik seyler. Padisahinizin zaman zaman yasakladigi YouTube vs. disinda seylerin duzgun calismasi lazim.

Bence de iPad en iyi tercih, ama anne-babalar icin Chromebook'lar da cok iyi bir alternatif. Guncelleme, virus, zart zurt gibi bir problemleri yok; gercekten cok iyi dusunulmus ve iyi calisan bir platform. Her zaman en yeni, en guncel browser'a sahip olmalari garanti. Acilip-kapanmasi saniyeler suruyor. Kaybolmasi, calinmasi durumunda yeni bir tane alip birkac dakika icinde neredeyse kaldiginiz yerden devam edebiliyorsunuz.

Buyrunuz: AMD'nin mali isler muduru dun Zen'in henuz tapeout olmadigi seklinde yorumlanacak bir beyanda bulunmus. Eger Aralik ortasinda hala bu noktadalarsa 2016'da Zen gormeyi unutun derim. http://techfrag.com/2015/12/09/confirmed-amd-zen-hasnt-taped-out-yet-reveals-chief-financial-officer/

Kafaya takilir takilmaz kullanilan bir gozlukten daha kolay ne olabilir; neden insanlarin kullanimi icin kolaylastirilmis olmasin? Demo standlarinda gordugumuz kuyruklara bakilirsa hic kimseyi ikna etmelerine de gerek kalmiyor, gozlugu takip 2 dakika geciren 7'den 77'ye herkes bunun nasil devrimsel bir sey oldugunu farkedebiliyor. Hala deneyip denemediginize dair bir sey soylemis degilsiniz - denediniz mi, denemediniz mi? Denemedinizse fikir bildirmek icin biraz erken diye dusunuyorum, cunku deneyince goruluyor ki gercekten bircok sektoru kokunden degistirebilecek, oyunlar disinda bircok alanda (egitim, turizm, hatta tip vs.) ciddi etkileri olacak bir teknoloji bu. Kimseyi ikna etmelerine de gerek kalmayacak; oyun disindaki kullanimi ile cig gibi yayilacak kisa surede. Standardizasyon yolunda girisimler de zaten basladi. Potansiyel o kadar buyuk ki en kisa surede halledilecektir eminim, Ben kendi adima su ana kadar Oculus Rift demosunu deneyip de cok etkilenmeyen kimse gormedim, buna bilgisayarla, teknoloji ile ilgisi minimum olan; yasi ileri insanlar da dahil. Gerekirse mesaji VR konu basligina tasiyalim, gelismeler gerceklestikce tartismaya devam ederiz. (*): DHW'nin eski postlari keske silinmeseydi de 2007'de iPhone ilk tanitildigi gunku izlenimlerimi yazdigim mesaji bulabilseydik - o zaman da bunun sektoru degistirecek bir urun oldugu fikrini bildirmistim, o zaman da boyle "cok heyecan yapmayalim" diye takilip "cok da tutmaz bence" falan diyenler vardi diye hatirliyorum ;-) Cok degil 3 sene sonra iPhone'a benzemeyen telefon kalmadi.

Bana "VR o kadar buyuk bir olay olmayacak" diyen birisini gosterin, size hayatinda henuz Oculus Rift'i basina gecirip 2 dakikadan uzun bir VR demosu gormemis birisini gostereyim. (Texas atasozu) VR oyun ve eglence sektorunde onumuzdeki 10 yili sekillendiren bir fenomen olacak - onumuzdeki yil gormeye baslayacagiz. En gec 3-4 yil icinde VR gozlugu olmadan oyun oynayanlara hala ankesorlu telefon kullanan, ailesi ile telgrafla falan haberlesen insanlara baktiginiz gibi bakacaksiniz. Potansiyeli goren sirketler de zaten her seyi birakip VR'a odaklanmis durumdalar.

Bir sonraki nesil konsol islemcileri uzerinde calismaya basladiklari dogru. Ne derece dogru bilemiyorum ama bu kez ortada bir yarisma bile olmamis, AMD disinda hic kimse ilgilenmemis diye duyumlar var. Ayrica gecen nesli tasariminda calisan tecrubeli isimlerin yarisindan cogu artik sirkette olmadigi icin bir miktar zorluk cektiklerini duyuyoruz.

Huawei tum dunyaya LTE altyapisi, anahtar teslimi ag cozumleri sunuyor ve LTE teknolojisini yaygin olarak ilk destekleyen altyapi ureticilerinden birisi idi. Halen de bircok ulkede LTE altyapisi Huawei cozumleri ile sunuluyor. Dolayisiyla Huawei LTE konusunda Samsung'dan fersah fersah onde, ve cok daha ileri teknolojiye sahip bir sirket.

Cat 12/13 LTE teknolojisini nereden almislar acaba? Ilginc. Daha once smartphone pazarinda Apple disinda hic kimsenin para kazanamadigini konusmustuk. Samsung'un pazardan cikmasi bence cok gercekci bir iddia degil ama orta segmentteki bircok ureticinin sapir sapir dokulecegini tahmin ediyorum.

Yukarida uzun uzadiya anlattim ama anlasilmamis sanirim. Zen tasariminin bitmesi ile cipin tapeout edilmesi, yani fabrikaya gonderilmesi apayri seyler. Jim Keller ayarinda insanlarin isi cip tapeout edilmeden aylar, yillar once zaten bitiyor. Onlar ust duzey tasarimin ayrintilarini, islemcinin ana hatlarini belirliyorlar o kadar. Daha fabrikaya gonderilecek tasarimin bitmesi icin yapilacak bir suru is var, isin orasini da zaten Jim Keller ayarinda adamlar degil, alt duzey tasarimin uzmani olan insanlar yapiyor. Soyledigim gibi bu Jim Keller ayrilmis, ayrilmamis kimin umurunda. O adamin isi zaten aylar once bitmisti. Ama bu noktada gidip sirketi terketmesi garip. Zen su ana kadar tapeout edilmediyse bile Kasim ayi icinde olacak deniliyor. Neden bu kadar onemsediginizi anlamiyorum, 2017'ye kadar bekleyip gorelim.

Butun projeyi Jim Keller tek basina yapmiyor ki. 200-250 kisilik koskoca bir proje bu. Keller gibi insanlar projenin en basinda ana tasarimi genel hatlariyla belirledikten sonra temelde tasarim ekibini yonetiyor sadece. Tasarim ekibi Keller olmadan da projeyi bitirebilecek kadar bilgili, tecrubeli insanlardan olusuyor. Unutmayin neredeyse uc bucuk senedir orada olup biteni o kadar iyi bilemiyorum ama Keller Zen'den cok K12 dedikleri ARM projesi uzerinde calismis deniyor. Kisacasi bu noktada orada kalip kalmamasinin cok da onemi yok. Ama madem boyle sirketin kaderini degistirecek kadar iyi bir tasarimmis, neden cikana kadar bekleyip gurur duyacagi bir basariyi sahiplenmemis diye sormak lazim.

Ben de yakin zamanda yeni bir sistem kurdum; neredeyse 5 yillik bir AMD X6-1090T sistemi emekliye ayirip Skylake (Asus Z170-A anakart ve i7 6700K) platformuna gectim. Sifirdan kuracaksaniz DDR3 ile DDR4 arasindaki fiyat farki boyle uzun uzadiya hesap-kitap yapmayi gerektirecek bir fark degil. Daha 1-2 gun once bu sistem icin 32GB DDR4 aldim, Newegg'in indirimine denk geldi, iki tane 16GB'lik setin tanesi $85 idi. BIldigim kadariyla 16GB DDR3 de zaten $75 falan. Birkac hafta icinde fark daha da kapanir diye dusunuyorum. Eldeki DDR3 hafizanizi degeri daha da dusmeden makul bir fiyata elden cikarip en bastan DDR4 kullanan bir sistem kurmak mantikli olur diye dusunuyorum, en azindan ben oyle yaptim.

Zen gecen hafta itibariyle henuz tapeout falan olmamisti. Haftasonu bir omuz atip bitirmeye karar verdilerse bilemiyorum ;-) BInlerce km. oteden bu soylentileri nasil cikariyorlar bilemiyorum ama benim yaklasik 2km. oteden aldigim bilgiler bu yonde. Ortada henuz Zen falan yok, baska yerde okudugunuz yok "Zen laboratuvarda catir catir calisiyor", "Zen Haswell ayarindaymis" vs. gibi seylere inanmayin. "Tape out" temelde bir yariiletken cip tasariminin uretime hazir hale gelmesi ve tasarim dosyalarinin uretim tesislerine gonderilmesi anlamina geliyor. Isin geri kalan kismi fabrikaya ait. Ilk uretimi yapiyor, bir-iki ay sonra ornek cipler post-Si ("silikon sonrasi") testler ve bring-up ("ayaga kaldirma" diyelim) sureci icin laboratuvarlara gonderiliyor. Post-Si testler cipin degisik fonksiyonlarinin planlandigi gibi calisip calismadigini test ediyor, daha sonra bring-up asamasinda eger cip yeterince saglikli ise (genelde nadiren) prototip bir anakarta takilip Windows, Linux gibi ticari bir isletim sistemi boot ediliyor. Tapeout asamasindan piyasaya surulecek, satilabilecek ciplerin hazir olmasina kadar gecen sure modern bir yuksek performansli x86 islemcisi icin en az 10-12 ay. Yani Zen bugun tapeout edilse 2016 Kasim'ina yetismesi zor; sagda solda soylenen iyimser "2016 ortasi" tahminlerini unutun. "Tape out" deyimi 25-30 yil once islemci tasarimlarinin o zamanin en genis kapasiteli depolama medyasi olan teyp kartuslari ile gonderilmesinden geliyor. O zamanlar tasarim dosyalarini teyp kartuslarina kaydedip fiziksel olarak UPS ya da FedEx kargo ile gonderirlermis. Tabii simdi ortada teyp falan yok ve dosyalar Internet uzerinden gonderiliyor ama "tapeout" terimi yerlesmis.

Ben Model S'in hem baz (70D) hem de ust duzey 85D modellerini test surusu yapma imkani buldum. Burada da daha once ovguyle bahsettigim gibi Tesla Model S trafikteki diger hicbir aracla karsilastirilabilecek bir arac degil. Sadece performans acisindan degil, konfor, elektronik donanim ve kullanici arabirimi acisindan da oyle. 70D'nin bile ivmesi bana otomobilden cok pistte kalkisa gecmek uzere bir ucagin ivmesi gibi geliyor. 85D ise basli basina ayri bir kategori ancak maalesef 85D test surusunu trafige acik bir yerde yaptigimiz icin yukarida bahsedilen performans modlarini deneme imkani olmadi. Aracin onemli negatifleri de yok degil - yuksek fiyatinin yanisira aluminyum govdenin tamirinin cok pahali olmasi nedeniyle sigorta bedeli de normalin uzerinde. Zaten duydugumuz kadariyla sigorta sirketleri cok ufak kaporta hasarlarinda bile Model S'leri sizin oradaki tabirle "pert" ilan ediyorlarmis. Asagidaki linkteki resimde gordugunuz hasarin tamiri $30,000 (yazi ile otuz bin dolar) tutacagi icin araba pert olmus. Araba sactan yapilmis olsa Turkiye'de herhangi bir ustanin gulup gececegi turden bir hasar sanirim: http://gas2.org/2015/01/06/this-is-what-30000-of-damage-looks-like-on-a-tesla-model-s/ Aradan gecen zamanda Tesla bu konuya egilerek bakim/tamir noktalarinin sayisini artirdi ama tamir ve sigorta masraflari hala bir problem. Daha once soyledigim gibi Model S burada hizla yayginlasiyor, benim yakin is cevremde iki kiside var. Ben kendi adima aracimi satip bir tane almamak icin kendimi zor tutuyorum ama sanirim bir yil kadar kadar bekleyecegim. Bu arada da belki bakim, tamir vs. gibi konularda bir ilerleme olur. Hani aracimizi ikide bir carpiyor degiliz, ama kapisi gocse pert ilan edilecek bir arac kullanmak da istemiyorum sanirim.

D-wave sirketinin urettigi ve quantum bilgisayari oldugunu iddia ettigi makinelerin gercekten quantum bilgisayari olduklarina ve mevcut paralel sistemlerden daha hizli calistigina dair herhangi bir somut kanit yok. NASA ve Google bu makineleri simdilik sadece inceliyorlar, Calistiklarina inanan insan sayisi kadar safsata olduguna inanan insan da var. Dolayisiyla henuz bir fikir bildirmek icin erken. Sizin de soylediginiz gibi eger gercekten soylenilenin onda biri kadar iyi olsalar bu sirketin dunya bilgisayar piyasasini coktan ele gecirmis olmasi gerekirdir. Kisacasi fazla heyecanlanmaya gerek yok - henuz hic kimse tartismasiz olarak teorideki gibi calistigi ispatlanabilecek bir quantum bilgisayari yapmis degil.

Ilk nesil Prius 1997 model - su anda 4. nesil satiliyor. Acaba Turkiye'ye getirilen ilk nesili mi kastettiniz? i3'un menzili 116km. Sizin durumunuz ozel gibi gorunuyor, ama sanirim cogunluk ekmek almak icin 58km'dan daha yakin mesafedeki marketleri tercih ediyordur. ;-) Su anda piyasaya giren ikinci nesil plug-in hybrid Chevy Volt (2016) bence oldukca basarili bir arac ve sadece elektrik menzili 85km. Hemen hemen her yere benzin kullanmadan gitmek mumkun. Belki boyle araclar Turkiye'ye getirildikce bu teknoloji konusundaki genel kani degisir.

Tasarrufun yanisinra hibrit/elektrikli araclar yillardir milli Turk otomobil markasi yaratamamis olmaktan dovunen Turk endustrisi icin de onemli bir firsat. Modern bir elektrikli aracta sanziman, yuksek etkinlikte patlarli motor gibi teknolojileri diger ulkeler tarafindan dikkatle korunan, onlarin tekelinde olan hic bir sey yok. Turk endustrisi uzun yillardir elektrik motorunun, voltaj kontrolorunun en iyisini yapabiliyor. Sasi, yapisal parca uretiminde de sorunu yok. Pil teknolojisi hala temin edilebiliyor. Turk sirketleri elektrikli binek arac tasarimi ve uretimine odaklansalar kaybedilen onlarca yili telafi edip kisa surede dunya standardlarina yetisebilirler gibi geliyor bana. Ilk 1-2 nesli devlet posta, zabita vs. gibi hizmet araci filolari icin hatiri sayilir miktarlarda satin alarak destek verir; tasarimlarin olgunlasmasina imkan saglar. Cinli BYD vs. gibi sirketler bu yaklasimla cok kisa surede ilerledi, buyuduler. Buradaki Tesla showroom'larinda Tesla Model S'in sasisi monte edilmemis halde, sadece yuruyen aksami sergileniyor. Patlarli motorun borulari, hortumlari, koskoca sanziman falan olmayinca geride kalan hersey o kadar basit ve sade ki. Insanin o kadar basit bir duzenegin piyasadaki en iyi binek araclarindan birisini yuruttugune inanasi gelmiyor. Asagida resmi var: motor, batarya, tum elektronik aksam bundan ibaret - ister inanin, ister inanmayin arabanin butun yuruyen aksami bu kadar: Otomotiv endustrisi icin bu belki de bir daha hic gelmeyecek, her seye neredeyse sifirdan baslamaya izin veren bir firsat. Degerlendirebilene tabii - "bunlarin menzili iyi degildir", "sarj cihazi yok abi", "bunun hammaddesi filancada, ileride vermezlerse n'ederiz" diye beklenirse firsat kacip gider.

Siz dondukten sonra ozellikle hibrit ve elektrikli araclar cok yayildi, secenekler cok artti. Nissan Leaf, ikinci nesil Chevy Volt gibi araclar hem menzil, hem performans acisindan cok basarili, fiyatlari da benzinli arac seviyesine yaklasiyor. Bu basliktan gorebildiginiz gibi yurdum insaninin hibrid/elektrik gibi teknolojilere pek inanmadigi, hala deneysel seyler olarak kaldigini dusundugu goruluyor. Eski forumda gecimini saniyorum otomobil testlerini fotograflayarak kazanan bir arkadas vardi, Prius testinden sonra hatirladigim kadariyla "ben bu aracin herhangi bir tasarruf sunduguna inanmiyorum" gibisinden bir seyler yazmisti. O kadar ugrasip yapan elin Japon'u ve 10 kusur yildir on binlercesini satin alan ABD tuketicisi farketmemis olmali.

BMW'nin 2015 itibariyle ABD'de sattigi butun dizel binek araclari SCR/ure enjeksiyonu kullaniyor. Esasen ABD'de dizel motorlarin benzinin gorece ucuzlugu nedeniyle oralarda oldugu kadar populer olmadigini da tekrarlamak lazim; dizel urun gami o kadar genis degil.

BMW en az bes yildir ABD'de sattigi butun dizel araclarinda (temelde 335d ve X5'in bir dizel modeli sanirim) "kimsenin bilmedigi bir teknoloji" degil, Mercedes'in kullandigi ure enjeksiyonu (SCR) metodunun ta kendisini kullaniyor. Mercedes'in ustun pazarlama stratejisi ile "AdBlue" dedigi ve gorunuse gore herkesin boyle bildigi kimyasal da kirk yillik urenin bir solusyonundan ibaret. BMW de kendi kullandigi ure solusyonuna "diesel exhaust fluid" (DEF) diyor. BMW sitesinden: Mesajinizdan kisaca "BIr tek Mercedes bilinen bir NOx azaltma teknolojisi kullaniyor; BMW ve Volkswagen degil. Volkswagen hileli-hurdali olduguna gore BMW de oyle" diye dusundugunuzu cikarttim; ancak bu dogru degil. Aksine; bilinmeyen , sihirli bir NOx azaltma teknolojisi kullandigini iddia eden tek marka Volkswagen idi. Volkswagen'in California NOx standardlarini ure enjeksiyonu kullanmadan karsilayabildigini iddia eden tek marka olmasi daha once ABD otomotiv basininda da islenmis, dikkat cekmisti. Isin sirrinin ne oldugu gectigimiz gunlerde ortaya cikti. Bu arada yukarida da soylemistim ama dikkate alinmamis: VW'in hilesinin ortaya cikarildigi calismada denenen araclardan bir digeri de dizel bir BMW x5. Ayni testte bu aracin emisyonunda bir problem bulunamiyor, arac hilesiz-hurdasiz olarak California standardlarini karsiliyor. Dolayisiyla BMW'nin benzer testlerde cuvallamasini beklemek icin bir sebep yok. http://blog.caranddriver.com/how-volkswagen-got-busted-for-gaming-epa-diesel-emissions-standards/ Bunun disinda kalan BMW, Mercedes, ve bu baslik altinda alabildigine alay edilen Amerikan dizel kamyonet motorlari California standardlarini karsilamak icin ure enjeksiyonu/SCR metodunu kullaniyor, hepsi AdBlue/DEF muadili ure solusyonu sivilara ihtiyac duyuyor. Amerikan kamyonet/kamyon soforlerine AdBlue'nin ne oldugunu sorsaniz bilmezler, burada genelde bu sivi icin en yaygin Amerikan markasi olan "TerraCair" ismi kullaniliyor. California'nin diger eyaletlere gore daha kisitlayici yasalara sahip olmasinin sebebi Tesla ya da su-bu sirketin memleketi olmasi degil; son 30-40 yildir cevre kirliligi, global isinma ve genel olarak vatandaslarinin hayat standardlari konusunda hassas, ilerici bir eyalet olmasi. Dogayi kirlettigi icin koskoca eyalette (nufus: 38.8 milyon) plastik posetleri yasaklamaya kalkan bir yonetimden bahsediyoruz. California'da bir suru konuda (silah satislari, GMO gidalar vs.) ulkenin diger eyaletlerinden cok daha farkli, Avrupa standardlarina daha yakin uygulamalar var. Hatta bu nedenden dolayi ABD'nin sag egilimli eyaletlerinde saka yollu "People's Republic of California" (California Halk Cumhuriyet) diye isimlendirilerek "sosyalist" (ABD standardlarina gore) bir eyalet oldugu ima edilir. Keske ulkenin geri kalani da benzer standardlara sahip olsa. Avrupalilar halklarinin sagligi icin ineklerin saldigi metan gazindan tutun da domatesin rengine kadar her seye (cogu zaman yerinde) kisitlamalar ve kurallar koyarken "cevre dostu", "medeni", "insan hayatina deger verilen yeryuzu cenneti" oluyor. Amerika'nin bir eyaleti benzer kurallar koyunca neden "Tesla'nin memleketi" oluyor arkadaslar? Yoksa uygarlik sadece Evropa'da mi var? ;-)

Tamam oldu simdi, yani radarla falan alakasi yok hiz olcumunun. 52 km once de bir plaka okuma sensoru varsa aynen bunu yapiyor olsalar gerek.

Boyle bir seyin (en azindan tabelanin ima ettigi sekilde) mumkun olabilecegini sanmiyorum..En gelismis trafik radar sensorleri bile her seritteki ortalama hizi hesaplamaktan otesini yapacak kadar kompleks degiller. Ayni aracin son 52km'de hic serit degistirmedigini, ve ayni seride baska arac girmedigini falan varsayiyorlarsa belki birkac tane sensorun ortalamasini alip yuvarlak bir rakam soyluyorlardir. Ama ayni araci yogun trafikte takip edip son 50km'deki ortalama hizini hesaplayabilmek, sonra da plaka okuma kamerasinin ciktisi ile birebir eslestirebilmek icin neredeyse modern savas ucaklarindaki radarlarla rekabet edebilecek teknolojiye sahip olmalari lazim. Kisacasi tabela salliyor - olctugunu iddia ettigi seyi olcebiliyor olmasi bence mumkun degil. O anda o seritten gecen aracin anlik hizi ile son 52km'de o seritteki ortalama hizi bir sekilde bir formule gire isleyip ortalama bir rakam verdigini tahmin ediyorum.

Tesla ABD'de kendi segmentinde Turkiye'den tahmin edebileceginizin cok daha otesinde yaygin. Silikon Vadisi'nde her yer Tesla dolu, burada da her gun trafikte hic gormesem 30-40 tane goruyorum. Teknolojiyi takip eden, belirli bir gelir seviyesinin uzerindeki herkes bir sonraki aracinin BMW ya da Mercedes degil; Tesla olmasini istiyor, benim de 2016'da aracimi yenileyince almaya niyetim var. Model S hemen hemen her incelemesinde piyasadaki en iyi arac seciliyor. Fazla iddiali gibi gelebilir ama bir test surusu gercekten araclar hakkindaki butun fikirlerinizi alt-ust ediyor; Tesla trafikteki diger her seyden ayri bir kategoride cok basarili bir arac. Su an 75-80 bin dolar ve ustu fiyati ile yayginlasmasinin kisitli olacagi dogru, ama Tesla bir-iki sene icinde 35 bin dolarlik modelini cikarinca otomobil piyasasindaki teknolojik ustunlugunu artan pazar payi ile de guclendirecek. Devletin elektrikli araclari kismen subvanse ettigi, varlikli ulkelerde zaten yeni araclarda ciddi bir pazar payi var - Norvec'te iki yildir zaman zaman, son birkac aydir ise duzenli olarak en cok satilan binek araci (en cok satilan "elektrikli binek araci" demedigime dikkat cekerim) Tesla Model S; yeni arac satislarinin %26'si da elektrikli ve hibrid araclar. Cesitli nadir toprak mineralleri elektronik sektorunde de yaygin olarak kullanildigi icin bu piyasa bizim de yakindan takip ettigimiz, hakkinda bilgi sahibi oldugumuz bir alan. Okudugumuz, takip ettigimiz kadariyla bu minerallerin ne yakin, ne uzun vadede Cin'in kontrolunde olmasi sozkonusu degil. Belirttigim gibi dunyanin baska yerlerinde de endustrinin gelecekteki ihtiyaclarini karsilayacak kadar mineral var. Ayrica bu minerallere talep artarsa Cin'in bunlarin tursusunu mu kuracagi sorusu da akla geliyor, talep varsa onlar da uluslararasi piyasada ya ham, ya islenmis olarak satacaklardir. Bugun dunyada baska ulkelerle bir suru problemi olan, petrol sahibi ulkeler var. Sanmiyorum ki bir tanesi bile dunyaya "ben size petrol satmiyorum ulan" diyor olsun. Kaldi ki butun veriler CIn'in boyle bir gucu, opsiyonu olmadigini gosteriyor.