mamad

Bu arada bugün GTC 2023 varmış: https://www.youtube.com/watch?v=DiGB5uAYKAg Nvidia yine yeni bir şeyler sunmuş ama genelde profesyonel tarafa yönelik olduğu için pek bakmadım. Yine de şu ilgi çekici görünüyor: https://videocardz.com/press-release/nvidia-culitho-to-deliver-up-to-40x-performance-leap-in-litography Özellikle sınırların konuşulmaya başlandığı üretim teknikleri açısından önemli olabilir. Edit: Şunu da vermiş olalım: https://videocardz.com/newz/nvidia-releases-path-tracing-sdk-for-game-developers Nvidia path tracing işini hızlı şekilde yaymak istiyor. Muhtemelen bir sonraki nesil gpularla bu path tracing daha güncel oyunlarda kullanılabilir hale gelecek.

Katılamayacağım noktalar var. Raja Kouduri hep önemli noktalarda oldu diye biliyorum ama gpu işini tamamen yönetme durumu sanırım Ati dönemlerinde pek yoktu. Apple ve Intel'de işin başındaki isimdi ama Ati zamanlarında değildi diye biliyorum. Yanlış biliyor da olabilirim. Ancak Raja'nın yanında ve hatta gpu mimarileri geliştirme konusunda işin başında hep Eric Demers, David Wang, Richard Huddy gibi isimler oldu. R300'ün geliştirilmesinde mesela, Raja o grubun başında değil diye biliyorum. Çünkü ArtX'ten gelen isimler R300'ü geliştiriyor. Raja R600'de daha etkindi sanıyorum. R600'ü adam ettikten sonra (RV770 - HD4000) 2009'da Apple'a geçiyor. O sıralar ortada GCN de yok. Zaten GCN'i geliştiren ekip de Eric Demers'ın başını çektiği ekip ki; saydığım diğer isimlerdir kendileri, onlar da 2011 sonu ve 2012 başında GCN mimarili HD7000 serisi kartlar sunulunca Amd'den ayrılıyorlar. Amd'nin gpu tarafı, tarihinin en berbat dönemlerini geçiriyor 2012-2013 zamanlarında. Çünkü rekabet edemez hale geliyor. İşte Nvidia'nın Titan itelemeleri falan o rekabetsiz dönemin hediyeleri. Sonrasında 2013 Nisan'ında Raja tekrar Amd'ye dönüyor. Aslında 2013 sonunda fena olmayan işler görüyoruz. Mesela Mantle, Hawaii gpuları, sonrasında Freesync gibi... Bunlar da Raja ne kadar etkilidir bilemiyorum ama o dönemde gpu tarafının başında Raja var. Ama GCN mimarisi Raja'nın ortaya koyduğu bir mimari olmadığından mıdır bilinmez, sonrasında pek başarılı olamıyor. Hatta GCN mimarisinin son ürünleri diyebileceğimiz 14nm gpular oldukça berbat durumdaydılar. Verilen söz tutulmuyor, ürünlerde abuk sorunlar çıkıyor, rekabette çok zayıf kalınıyor, Vega'nın çıkışı, rekabeti, satışı vs tam bir yılan hikayesi oluyor. Navi 1 ve 2'ye göre Vega çok daha iyi demişsin ama Vega'nın en büyük sıkıntısı rakipleri ile (1080ti, 1080, 1070/ti) kapışamıyor olmasıydı. Esas problem ise bu seviyeye gelebilmenin bile 1 yıldan uzun sürede çok daha bir büyük gpu, HBM2 bellek ve neredeyse 2 kat güç tüketimi ile mümkün olmasıydı. Polaris'teki saçmalıkların üzerine Vega inanılmaz bir başarısızlık hikayesi olmuştu. Tam da bu dönemde Raja ufaktan topukladı, ardından da soluğu Intel'de aldı. Tabi Raja'nın Amd'ye döndüğü dönemde Amd'nin mali durumunu da göz önünde bulundurmak gerek. Ne yazık ki o sıralar Amd, tarihinin en kötü günlerini geçiriyordu. Doğal olarak gpu tarafına ayırabildikleri kaynak da kısıtlı olmuştur diye tahmin ediyorum. Tam Ryzen ile işleri toparlıyorlar derken Raja Amd'den ayrıldı. Raja gittikten sonra Wang, RTG'nin başına geçti ve ortaya koyulan ilk 'yeni' ürünler, RDNA mimarili RX 5700'ler oldu. Amd resmen geri döndü. En azından Nvidia'ya rakip ürünler sunabilir hale geldi rekabeti sürdürebilecek adımlar atabilir oldu. RX 6000 serisi ile oldukça başarılı kartlar gördük. RX 7000 serisi ile tökezlemiş görünüyor ama orada üretim tekniğinde geri kalmış olmalarının etkisi de var sanıyorum. Rajacığımız ise Intel'de yepyeni bir serüvene başladı ki; orada herkesin beklentisi büyüktü. Ancak zamanla orada beklentiler azalıyor. Çünkü ürünler çok geç çıkıyor, yine bir sürü sorun vs. Intel'in tanıtılan ilk harici gpuları (A300'ler), neredeyse dahili gpu seviyesinde performansa sahipler. Gpu boyutları rakiplerine göre inanılmaz büyükler. Yani mevzu yalnızca yazılım ekibiyle alakalı değil gibi. Yine de yeni bir ürün gamı sunabildiler. Ama grafik işlemci işine en yakın ve bunu yapabilecek firma olarak Intel'i görebilirdik zaten. Ellerinde dahili grafikler için kullandıkları bir mimari, hayvan gibi üretim gücü ve onu destekleyebilecek mali güç var. O yüzden çok acayip bir şey yaptılar diyemiyoruz. Hatta beklenenin oldukça altında kaldıklarını bile söyleyebiliriz. Neticede 5 yıllık bir geliştirme süreci yaşandı ve sonuç olarak işe ilk başladıkları dönemde rakiplerinin sunduğu kartlarla yarışacak ürünler sunabildiler. Sanıyorum Raja'nın en başarılı ve 'dahi' sıfatı ile anılmasına sebep olan dönem Apple dönemidir. Çünkü Apple ürünlerin grafik gücünü inanılmaz arttırmış, hatta rakiplerinin yaklaşamayacağı bir seviyeye oldukça verimli mimarilerle çıkarmıştır. Tabi orada bir ekosistem olması, donanım, yazılım, uygulama gibi pek çok değişenin tekel sayılabileceği bir yapıdan oluşuyor olması, belki de işini kolaylaştırmıştır. Sonrasında öyle bir başarıyı asla gösteremedi. Öncesinde R600-R700 döneminde de gösterememişti. Benim için bu adamın en ilgi çekici yönü, hem kendisinin hem de rakiplerinin geliştirdiği teknolojileri, insanlığın ulaştığı ortak nokta olarak görmesi ve gelişimi amaç edinmiş olması. Adam hala heyecanla yeni teknikleri ve teknolojileri takip edip geliştirmeye çalışıyor. Intel'e geçişi de bu sebeple sevindiriciydi benim için. Çünkü yeni teknolojiler sunmayı, geliştirmeyi seven birine al sıfırdan gpu mimarisi yap dediler. Aslında fena olmayan şeyler de sunuldu (yeni ray tracing mimarisi, yapay zeka destekleyen donanım yapısı gibi), ama çok güçlü durumdaki rakiplere karşı pek başarılı olamadı. Şimdi tamamen kendi kafasına göre takılacağı bir tarafa yönelmiş görünüyor. Belki çok daha güzel şeyler görürüz. Ama artık grafik işine paydos demiş gibi görünüyor.

Hadiii... https://twitter.com/RajaXg/status/1638236242537250816 Yapay zekaya yönelik bir yazılım şirketi kuruyormuş Hindu gpucumuz. https://videocardz.com/newz/raja-koduri-is-leaving-intel Acaba Intel kart mı alsak, ilerde koleksiyon değeri olur mu dersiniz?

Ben malı mülkü satıp Nvidia hissesine basıyorum: https://videocardz.com/newz/jensen-huang-wants-to-lead-nvidia-for-another-30-to-40-years

4070 için 200w ve 225w tdp'li modeller olacak denmiş: https://videocardz.com/newz/nvidia-geforce-rtx-4070-gpus-to-feature-either-16-pin-or-8-pin-power-connectors Güç girişleri de ona göre olacakmış. Ben ise hala bellek tarafının gayet güzel, işlem birimi tarafında biraz zayıf kalacağını düşünüyorum. Bir de saçma sapan bir fiyatlandırma bekleniyor. Normalde bu segmentteki kartın çok çok 400 dolar olması gerekir ama biz, kartın 500 dolardan çıktığını görsek halay çekecek kıvama geldik.

Pci-e 3.0 x8 bile 4060 seviyesinde bir kartın performansını etkilemez gibi görünüyor. https://www.techpowerup.com/review/nvidia-geforce-rtx-4090-pci-express-performance-scaling-with-core-i9-13900k/28.html

4070 için söylenenler: 12 Nisan'da incelemeler geliyor, 13 Nisan'da kartın kendisi. Fiyatı 750 dolar(oha)!! Fiyat bilgisi umarım yanlıştır. 4060(ti) için de şöyle görüntüler gelmiş: https://videocardz.com/newz/nvidia-geforce-rtx-4060-ti-founders-edition-has-been-pictured-as-well 4060 seviyesi için bile bu tip bir fe tasarım kullanılması enteresan geldi.

Daha önce paylaştığım habere ek olarak Videocardz.com'dan yine benzer bir haber gelmiş: https://videocardz.com/newz/amd-radeon-780m-integrated-rdna3-gpu-is-faster-than-geforce-gtx-1650-max-q-in-new-leak 780M, Geekbench'te 1650 Max-Q modelini geçmiş deniyor. Zaten grafik performansı olarak da 1650 Max-Q'nun muhtemelen önünde yer alacaktır. Artık MX modellerinin tamamı (MX 570 de dahil), GTX 1650/ti ve hatta RTX 2050 gibi harici laptop gpuları anlamını yitirdi. 2050 belki DLSS sayesinde biraz direnir ama pek de anlamı kalmamış gibi. Hatta 35-40w TDP'ye sahip RTX 3050'ler bile 780M'in çok uzağında olmaz. Yalnız, haberde verilen tabloda GTX Titan'ı görmek ve herhangi bir testte igp ile karşılaştırıldığına tanık olmak garip geldi. Hele GTX 980Ti'ın gerilerde kalmış olması daha da enteresan.

Şunu paylaşmayı unutmuşum sanırım: https://www.techpowerup.com/305777/nvidia-geforce-rtx-4070-allegedly-launches-on-april-13 4070 için 13 Nisan'da geliyor deniyor. Ve yalan olmazsa bellek tarafı 4070ti ile aynı, gpudaki birimlerin sayısı ve hızı düşük olacak görünüyor: https://videocardz.com/newz/nvidia-geforce-rtx-4070-reportedly-launches-on-april-13th 4070ti'ın bellek tarafı, gpunun genel yapısına göre saçmalık düzeyinde kalıyordu. Bu sebeple de çözünürlük yükseldikçe performansı saçma şekilde düşüyordu. Hatta öyle ki; RT açıldığında Radeon modellerine fark atan Nvidia kartlara göre bunu tek yapamayan model, özellikle yüksek çözünürlüklerde 4070ti olmuştu.

RX 6300 adında bir saçmalık duyurulmuş: https://videocardz.com/newz/amd-radeon-rx-6300-entry-level-rdna2-desktop-gpu-with-32-bit-memory-has-been-spotted-for-less-than-60 Saçmalık diyorum, zira kendisi 32 bit. Bilmiyorum ama 32 bit olarak çıkan bir kart hatırlamıyorum. Belki çok çok eskiden vardır. Neyse, 6400 denen saçmalığın bile belirgin şekilde gerisinde olduğunu düşünürsek, firmaların geçen neslin igp performansını harici gpu ile sunma yarışı gerçekten göz yaşartıcı.

Intel'in igp tarafında sıçrama yapması için önce harici gpularda sıçrama yapması gerekir sanıyorum. Çünkü alt seviyede baya baya igp seviyesindeler zaten. Son iki nesildir igp tarafında bir şey yapmıyor olmalarının sebebini bile Arc serisi olarak görmeye başladım. Igplere FG tarzı şeyler hemen gelir mi çok emin değilim. İki yıl sonra gelir, ama hemen bu yıl sonunda görmeyiz sanıyorum. Amd ise o tarafa oynamayacağını söylüyordu, yani yapay zeka işlemleri için yeni birim geliştireyim de bununla AA yapıp performans artırayım gibi bir işe girişmeyeceklerini söylediler. Ama deep learning ile oyunlardaki etkileşimi artırmaya yönelik çalışacaklarını da ekliyorlar. DLSS ile mücadele tamamen FSR'a bırakılacak gibi görünüyor. İlerde çok büyük patlayabilirler. DLSS3 ile Nvidia, bu işin ne kadar önemli olduğunu gösterdi. Amd orada Nvidia'nın mentalitesi ile olaya yaklaşmak istemiyor.

İstesem yaparım ama istemiyom yağğhh... Bu nasıl bir kafadır? Pazar payın %9'a düşmüş. Neyi istemedin?

Aile kullanımı deyince, kafadan 10 yıl kullanılır diye düşünüyorum ben. 10 yıl içinde 16 gb ve 4 çekirdekli işlemci yetersiz kalacaktır diye düşünüyorum. O zamana kim öle kim kala diyebilirsiniz ama özellikle pc gibi sürekli kullanılan, el altında olan ve belli bir kullanım alışkanlığı (fotolar şurada, videolar burada, şurada da şu uygulama vardı, dur şuraya şunu atmıştım, bu burdan çalışıyordu gibi değiştirmek istemeyeceğimiz bir sürü ıvır zıvır alışkanlık) yaratılan aletlerin sorunsuz şekilde uzun süre kullanılabilir olması bana makul geliyor. Ucuz-pahalı olması çok önemli değil. Bir kere alalım mevzusu da değil. Alışkanlık oluşturunca bir daha değiştirmek istemeyecektir aile.

@infestor 32 gb olduktan sonra ramleri kurcalamaya gerek olmaz gibi. 2 bin daha verilip bu alınır. Ekran konusunda ise dell genel olarak VA panel kullanır. Ben VA panel kullanmadığım için yorum yapamam, ama genel olarak TN'den iyi, IPS'ten geri diye söylenir. Yine de tercih edilir. Ayrıca 120hz olayı güzel. Masaüstünde bile benim aradığım bir özellik.

16 gb ramli (mümkünse artırılabilir olsun), 6-8 çekirdekli işlemciye sahip (Intel 12. ve 13. nesil ise orta halli bir cpu diyelim), ips panel, ortalama bir malzeme kalitesi olan laptoplara bakılabilir. Şu baya iyi bir seçenek gibi görünüyor: https://www.amazon.com.tr/dp/B0BL7S9765?m=A1UNQM1SR2CHM&tag=epey-21&th=1&psc=1&_encoding=UTF8&aff_sub4=1 Ram tarafı biraz düşündürüyor o kadar. Gerçi 16 gb çok uzunca bir süre yeter gibi. Edit: Linkini verdiğim laptop güncel sayılmaz ne yazık ki. Kendisi 2021 model olup işlemcisi Zen 2 mimarilidir. Şu da tavsiye etmeyeceğim en ucuz alternatif: https://www.trendyol.com/casper/nirvana-c500-1135-bv00x-g-f-intel-core-i5-1135g7-16gb-ram-500-gb-nvme-ssd-freedos-p-349212808?boutiqueId=618568&merchantId=129813&utm_source=aff_t&utm_medium=cpc&utm_campaign=akakce_urun_listeleme&adjust_tracker=ejav2ha_253g15b&adjust_campaign=akakce_urun_listeleme&v=1.70.8

Burada paylaşayım dedim: https://videocardz.com/newz/nvidia-and-cdpr-to-present-rtx-path-tracing-in-cyberpunk-2077-at-gdc Muhtemelen 2-3 yıla bu path tracing işi daha da yayılacak.

Hızlı belleklerle birleşince 780M, Time Spy'da 3000 puanı vuran ilk igp olmuş: https://videocardz.com/newz/amd-radeon-780m-integrated-rdna3-gpu-finally-breaks-3k-points-in-timespy Böylece en yaygın laptop gpularından GTX 1650 seviyesindeki harici gpular gereksiz hale gelmiş oluyor. Bu seviyeye gelinmesi kabaca 4 yılı bulmuş görünüyor. RTX 4050 seviyesine gelinmesi de bir 4 yılı bulur sanıyorum. Orada Time Spy puanı 9000 seviyesinde ve üzerine FG var. Bu arada RTX 4050'nin selefleri olan RTX 3050/Ti modelleri üzerine %80-100 civarı fark sunuyor ve ayrıca FG sunuyor olması, müthiş bir gelişme. Giriş seviyesini uçurdu Nvidia. Keşke 8 gb bellek ile gelseydi, tek geçilirdi. Tabi Nvidia'nın giriş seviyesini ciddi biçimde patlaması boşuna değil. Amd igp tarafında bastırdı. Geçen yıl da 680M sebebiyle MX serisi gpular gereksiz hale gelmişti. Hatta Nvidia MX serisini sonlandırdı.

Şunu eklemiş olayım ben de; frame generation işi igplere gelirse, 7600S seviyesini görmeleri 4 yılı bulmaz tabi. Bu arada Amd artık kendi çözümünü sunsa da Nvidia'nın 30 serisi için FG sunup sunmayacağını görsek.

Bu seviyenin entegre gpulara gelmesine temiz bir 4 sene var diye düşünüyorum. Yeni tanıtılan 780M, şuan en güçlü entegre gpu ve 7600S ile 4060'ın çeyreği seviyesinde.

Tam olarak şundan bahsediyoruz sanırım: https://www.youtube.com/watch?v=ah99ekbPMHQ

Sanırım Intel 300 dolar altı piyasada iş yapabiliyor. 400 dolar seviyesindeki modeller ne kadar etkiler bilemiyorum. Ayrıca tüm bu pazar payı goygoyu Intel'in zorlaması da olabilir. Yani basmıştır kartları piyasaya, ama henüz tam anlamıyla satılmamıştır. Netice bu bahsi geçen pay, shipment oluyor, son kullanıcının elindeki değil. 1-2 çeyrek sonra netleşir.

Mis gibi fırsat?

Bu başlık altında paylaşayım istedim. Zira konu en çok Intel ve Amd ile ilgili. JPR, grafik işlemci pazar payı raporunu açıklamış (esas kısım üyelerine özel), 3dcenter üzerinden az buçuk bilgi sahibi olabiliyoruz: https://www.3dcenter.org/news/news-des-28-februar-2023 Enteresan olan kısım, harici gpu pazarında Intel, %9 gibi bir pazar payına ulaşmış görünüyor. Neden enteresan? Çünkü Amd'nin harici gpu pazar payı da %9 seviyesinde! https://forum.donanimhaber.com/ekran-karti-pazarinda-ilginc-seyler-oluyor-intel-amd-yi-yakaladi--155229971 Intel fiyata oynayarak belli bir başarı yakalamış görünüyor. Bu şekilde devam ederse %20 seviyesine gelmesi bile çok zaman almaz gibi. Ama böyle bir durumda Nvidia vites yükseltir. Intel de zararına gpu satmaya ne kadar devam edebilir, tartışmalı.

Nvidia'nın yeni sürücüsü çıkmış; 531.18 WHQL: https://www.nvidia.com/en-us/geforce/news/atomic-heart-dlss-3-the-finals-closed-beta-game-ready-driver/ DLSS3 desteğini artırmasının yanısıra bu yeni sürücü ailesi ile Video Super Resolution teknolojisi de 40 ve 30 serisi gpulara sunulmuş oluyor. https://videocardz.com/newz/nvidia-launches-rtx-video-super-resolution-technology Nvidia'nın açıklamasına göre 4. seviye kalite ayarı için xx70 ve üzeri kartlar gerekliymiş. Ayrıca bu teknolojinin 20 serisi kartlar için sunulacağının sözü verilmiş.

O iş RDNA2 mimarili RX6000 serisinde baya çözülmüştü. Hatta üst seviyedeki 6900/6800 modelleri, Nvidia'daki rakiplerinden az farkla da olsa daha iyi enerji verimliliği sunabilmişlerdi. Ama Nvidia tarafının çok daha güçlü ray tracing desteği ve tensor core'larını hesaba katarsak net bir şey söylemek mümkün değil. RX7000 serisi ile yine Nvidia'nın gerisinde kaldılar ama üretim tekniği farklı. Amd 5nm+6nm kullanırken Nvidia full 5nm ile ürettiriyor gpularını. Şu anki fark çok garip değil. O değil de; Amd'nin RX7000 serisine pek ilgi olmadığından mıdır, yoksa Amd yeni bir şeyler duyurmadığından mıdır nedir, RX7000 konusuna 40 gündür mesaj atılmamış. Cidden orada bir sessizlik var ve şimdiden Amd'nin bir sonraki nesil mimari güncellemesini falan konuşuyoruz. Enteresan.