Najaz

Hocam kartın üzerindeki soğutma sistemi, rakiplerine nazaran bariz olarak daha sessiz. Ama hızaşırtma konusunda BIOS'a konulan bir güç sınırı var; AMD kartın çekeceği gücü 300W olarak sınırlamış durumda. Hızaşırtma konusundaki kısır durum buna bağlı olabilir. Belki ileride, farklı BIOS'larla bu sınır esnetilebilir.

 

Fury X zaten piyasada yaygın olarak satılmayacak diye biliyorum; sadece 30 bin Fury X'in üretilip satılacağından bahsediliyordu. Asıl irdelenmesi gereken kart, hava soğutma ile gelecek düz model olmalı bence. Ama onun da çıkmasına daha var ve Fury X'in sonuçları buyken düz model de şimdiden büyük bir hayalkırıklığı yaratacak diyebiliriz; tabii fiyat konusu da devreye girecek bu noktada.

TechReport'un incelemesine bakacak olursak soğutucu ses konusunda başarılı, üstelik kartı 50 derece civarında tutarak yapıyor bunu.

 

TR'da, 4GB belleğin ilk nesil HBM teknolojisi için bir üst limit olduğundan bahsedilmiş. Yani bu miktar AMD için bir tercih değil, zorunluluk olmuş anladığım kadariyla. Belki de en başından HBM tercihi yanlıştı, bu teknolojinin 2. Nesli beklenebilirdi denilebilir. Ama shader sayisi bir onceki Hawaii'ye göre neredeyse 1.5 misli artan bir GPU'ya sahip kartin güç tüketimini makul seviyede tutabilmek adina, HBM tek seçenek haline gelmiş olabilir.

 

AMD'nin bu nesil kartlarini es geçmek gerekecek gibi. Bu şartlar altinda rekabetin oluşmasi ve fiyatlarin düşmesi pek olası görünmüyor, tabii AMD'den bir hamle gelmezse.

Tolga abi çok şık bir sistem olmuş, rafine zevkleri olan bir insanın elinden çıktığı belli..

 

Böyle sade, şık ve en ince ayrıntısına kadar uyum gözetilerek toplanan sistemlerin ayrı bir havası oluyor.

alt , üst derken?

 

Alt: Alt tarafta kalan kısım

Üst: Üst tarafta kalan kısım

aşırı sıcaklıktan kapanmasından & bozulmasından iyidir.

 

Orası öyle de, insanlar bu sitelerde çıkan incelemeleri okuyup, benchmark skorlarını karşılaştırıp kart satın alıyorlar. Uzay montajda kart test ederek XXX benchmark skoru yayınlayan sitedeki incelemeye güvenip çarşıdan kartı alan okuyucu, eve gelip de kartı kasaya taktığında o XXX skoru göremiyor; throttle yüzünden kartın performansı sakatlanıyor. İnsanlar göz göre göre yanıltılıyor yani.

 

Son 6 ay içinde çıkan oyunlarda, havaların ısınmasının da etkisiyle, özel soğutmalı olsa bile R9 290 serisinde kapalı kasada throttle olayı çok bariz. Ben biraz da buna mani olmak için su soğutmaya geçtim. MSI'ın 390X'i 1.1 GHz olarak lanse edilmiş ama adım gibi eminim ki o kart kapalı kasada, son çıkan oyunlarda o hıza erişemeyecek, throttle ile 900 MHz'e kadar düşüşün yolu var. Bu da neredeyse %25 performans kaybı demek.

Guru3D'de sıcaklık testlerini uzay montaj ile yapmışlar. Aynı soğutucuyu kullanan R9 290 grafik kartım, kasa içi havalandırması çok iyi olan sistemimde, yaz aylarında Witcher 3 gibi oyunlarda throttle yapıyor. GPU frekansı 1100 Mhz'den 920'lere falan iniyor.

 

390X'lerde de, kapalı kasada aynı akibeti beklemek lazım. Bu tür soğutucuya sahip kartları neden kapalı kasada test etmiyorlar anlaşılır gibi değil...

ben dayanamadım aldım. 911 ile yardırıyorum dağ tepe.

 

37... neyse boşver...

Alırsın Porsche, olursun bir hoş...

DHW'de stardust, Tuna Ofis'ten Girsberger marka bir koltuk almış ve çok memnun kalmıştı diye hatırlıyorum. Bir de onu sorun isterseniz.

 

Not: Aeron Türkiye'de "Ali Kırca koltuğu" olarak bilinir. Oturdukça aklınıza muzır şeyler gelebilir 

Bir ara da Texas Instruments, .edu eposta adresi ile hesap açana habire bedava numune ürün yolluyordu; hatta kargosunu bile ödüyordu. Epey bir OPAMP almıştım öyle  Sonra meseleye uyandılar tabii, kargo ücretini siz ödeyin demeye başladılar.

Çağrı sen Naga lefty almamış mıydın?

Zannediyorum o fiyata bundan iyisi olmaz. 

 

Benim o OLED Ekran iglimi çekti. Fiyatların bu kadar düştüğünü bilmiyordum. En sonra geçen sene baktığımda 20000 in üzerindeydi diye hatırlıyorum. Şimdi LED lerin fiyatına gelmiş nerdeyse. Radarımıza girmiş. incelemelerine baktım biraz, oldukça iyi görünüyor.

 

O fiyata satılan TV'lerin tamamı teşhirdeki ürünler. 6000 TL verip de teşhirdeki TV alınmaz bence; en azından gözü kapalı alınmaz diyeyim. Yerinde görüp çok detaylı inceledikten sonra almak lazım.

 

 

Çok anlamadığım için soruyorum. LED TVler ilk çıktığında plazma TV sahiplerinin, plazma televizyonların renk kalitesinin daha yüksek olduğuna dair iddiaları vardı. Hala aynı muhabbet var mı? Yoksa LEDler plazmaları bu konuda solladı mı?

 

Plazma panellerin en büyük avantajı siyah başarımıydı. Ayrıca, Panasonic plazmaların orta-üst seviye ürünlerinde, THX modu adında, önceden kalibre edilmiş ve renk doğruluğu çok iyi (ve bu açıdan THX sertifikalı) bir görüntüleme modu bulunuyordu. Piyasadaki tüm plazmalarda yok bu özellik.

 

Whooosh'un bahsettiği LG plazma TV'nin, Türkiye'de 1500 TL gibi bir fiyatla satıldığını hatırlıyorum. Bu fiyatı bildikten sonra bu TV'ye 2500 TL vermezdim ben olsam; gider 2. el Panasonic plazma bakardım. Ama tabii bu USD kurundan sonra eski fiyatları görmek biraz hayal artık...

Hayırlı olsun hocam, güle güle kullan...

 

Monitörlerin yerleşimiyle ilgili kesin kararını verdikten sonra, monitör ayağını masanın kenarına değil de, masada delik açarak masa üstüne sabitlemeni öneririm. Ben bu şekilde kullanıyorum. Ayağın hemen arka tarafına da, senin geçenlerde bahsettiğin "panç" aparatı ile kabloları masa altına indirmek için delik açmıştık. Eve gidince fotoğrafını çekeyim, bu şekilde kullanırsan daha pratik oluyor.

BIOS çarpanı değiştiremiyor diyor 

 

Öyle demiyor; çarpanın değiştirilemediği başka bir BIOS sürümü de mevcut, diyor.

Ya bu değerler çok kötü değil mi? Bendeki SB 2500K işlemciyi 1.3v'da 4.8 GHz kullanıyorum.

Corsair, Logitech, EVGA gibi markaların ürünlerini Amazon'dan almak lazım. Bu firmalar garanti konusunda çok sağlam, hiçbir şekilde başınız ağrımaz.

 

Yüksek fiyatlı ürünlerden iki adet sipariş verilecekse, aynı anda farklı kişiler adına (misal birini kendiniz, diğerini eşiniz, kardeşiniz vs. adına) sipariş etmek mantıklı bir çözüm olabilir.

Hocam TJ11'in ön kısmı komple aluminyum diye biliyorum ben; hatta monoblok alüminyumdan imal ediliyordu.

 

Bendeki Fortress FT02 kasada da aynı anakart yerleşim şekli kullanılmış; Raven, Fortress ve Temjin'in bu modelinde Silverstone bu tasarımı denemişti ama sonradan vazgeçtiler, klasik yerleşime geri döndüler. Son çıkan Raven ve Fortress'larda durum bu şekilde.

 

Silverstone'un bu kasada kullandığı 180 mm'lik Air Penetrator fanlar da, hava akımını belirli bir bölgeye yönlendirme özelliğine sahip özel bir ürün. Tek başına almaya kalksanız tanesi 40 USD'ye falan geliyor.

 

Not: Kasanın fiyatı geçen hafta 250 USD + KDV idi, 40 USD zam yapmışlar 

 

Şu kasa ve bir GTX 970 ile harika bir mini oyun sistemi kurulur aslında:

 

SilverStone Fortress FT03 450W 80+ Mini ATX Bilgisayar Kasası

 

Abi kasanı bir de geniş açıyla fotoğraflayabilir misin? Bir arkadaşa siyah-beyaz temalı bir sistem toplamayı düşünüyoruz da, senin kasayı örnek olarak göstereceğim 

Galiba yurtiçi mağazalardan alışverişin tek espirisi kredi kartına taksit imkanı artık. Sizlerin de söylediği gibi aldığınız satış sonrası destek, servis hizmetleri yerlerde sürünüyor; yurtdışı-yurtiçi fiyat farkını meşru kılacak kalitede bir hizmet alamıyorsunuz; üstüne sinir, stres sahibi olup çıkıyorsunuz.

 

Bazı bankaların, yurtdışından yaptığınız kredi kartı harcamalarını vade farksız taksitlendiren kampanyaları oluyor, bunları öğrenip faydalanmak lazım aslında...

O işlere de bulaşmak istiyorum iyice kocamadan.

 

Tolga abi, su soğutma işlerine gireceksen senin sisteme şu kasa yakışır

 

http://www.teknobiyotik.com/donanim/pc-kasa/silverstone-temjin-serisi-tj11-full-tower-pencereli-siyah-aluminyum-kasa.html

 

Teknobiyotik'i günahım kadar sevmem ama adamlar kasada ciddi indirim yapmışlar, ellerinde çakılı kaldı satamadılar herhalde. 

Zvana, hocam senin şu LCD panelin etrafına çektiğin fitil malzemeyi nerede buluruz, ne diye sormamız gerekiyor? Ben de pleksi'de açtırdığım deliği bununla çerçevelemek istiyorum...

 

Pipe açıyordu. Hatta birisi "Ben yaptım, FPS arttı" diye Paint'te NFS ekran görüntüsü yapıp koymuştu..

 

Ben de bir ara 6800'lerde pipe açmıştım, RivaTuner ile yapıyorduk galiba o işi.

 

Radeon 9800'lerde de vardı bu pipe açma işi; onu da BIOS atarak mı ne yapıyorduk...

Teşekkürler arkadaşlar

 

Bir sonraki hedefimde şu var; bakalım bunu nerede, nasıl ve ne kadara bulabileceğim? 

 

 

Evet arkadaşlar; aşama aşama yaptığım işleri anlatayım 

 

 

1. VGA Blok

 

DH 2. el forumlarından sıfır olarak 230 TL'ye satın aldığım EKWB EK-FC R9-290X - Nickel (Rev.2.0) model full-cover VGA blok. Bloğun yanında 2 adet kör tapa, bu kör tapaları sıkmak için ufak bir alyan anahtar ve EK'nın kendi termal macunu geliyor. Bu macun ısıyı iletiyor ama elektiriksel anlamda yalıtımlı. Bloğun kutusundan rakor çıkmıyor. Fotoğrafta gördüğünüz iki adet sıkmatik rakor, Reserator setin içinden çıkan ama mefta olan flowmeter'in rakorları. Bunların bağlantı çapı G1/4 imiş, bu yüzden EK bloğa tam uydu  Görsel olarak da setteki diğer sıkmatik rakorlardan daha güzel gözüktükleri için bloğun üstünde bunları kullandım.

 

VGA bloğun web sayfasında, bloğun hangi R9 290 kartlarla uyumlu olduğunu gösteren bir tablo var. Bu tabloda, benim kullandığım kart olan MSI R9 290 Twin Frozr 4S Gaming için tam uyumlu olduğu belirtilmiş; kartın yanındaki "Compatibility: Physical" ibaresi, bloğun EKWB personelince kart üzerinde bizzat denendiği ve uyumluluğun teyit edildiği anlamına geliyor.

 

 

 

2. Flowmeter

 

Setin içinde bulunan ve su akışını gösteren flowmeter kırık olunca, mecburen başka bir flowmeter edinmek zorunda kaldım. Yine DH 2. el forumlarında Thermaltake Flow TX model basit bir flowmeter ürününü 20 TL ödeyerek satın aldım. Bu ürün, üzerinde kelepçe takılan iki adet rakorla birlikte geldi. Elimde Reserator setinin içinden çıkan pratik kelepçelerden vardı, bu yüzden flowmeter'in rakorlarını hiç değiştirmeden bu haliyle kullandım.

 

Flowmeter benim için neden önemliydi? Reserator'ün pompası çok ama çok sessiz çalışıyor; çalışıp çalışmadığını anlamanız çok zor; bu yüzden su akışını gösteren bir aparat şart oldu. Ayrıca seti 2. el aldığım için, setin benden önceki sahibi setin içinde bulunan silikon hortumları kendi sistemine göre kesip kullanmış. Yeterli hortum uzunluğu elde edebilmem için, iki hortum parçasını birleştirmem gerekiyordu. Flowmeter sayesinde bunu yapabildim.

 

Aşağıdaki resimde, silikon hortumun bir ucunda Reserator'ün giriş-çıkış yuvalarına giren özel uç takılı. Bu özel uç sayesinde, sistemi bir yerden bir yere taşırken hortumları Reserator'den kolaylıkla ve soğutma sıvısı kaybı olmadan sökebiliyorsunuz. Bu özel uç, söküldüğünde sıvıyı içinde hapsediyor; içinde bir çeşit tıpa var.

 

 

3. Soğutma Sıvısı

 

Soğutma sıvısı olarak saf su ve Feser Base marka korozyon-alg önleyici katkı sıvısı kullandım. Feser katkı sıvısını Sanalpazar üzerinden 45 TL'ye satın aldım. Sıvı 50 ml olarak satılıyor ve bu 50 ml, 2 litre saf suya karıştırılarak kullanılıyor.

 

Saf suyu önce "akü suyu" olarak, aşağıdaki resimde de görebileceğiniz 1 lt'lik plastik şişede, bir oto aksesuar dükkanından satın aldım. Bir litrelik bu şişelerden iki tanesine 6 TL ödedim. Ama sonra acı gerçek meydana çıktı  Deterjan ve kimyevi ürünler satan bir dükkanın önünden geçerken tesadüfen 4 lt'lik bidonlarda saf su sattıklarını öğrendim; 4 lt'sinin fiyatı 3 TL idi... Yani oto aksesuar satan dükkan bana saf suyu, 4 misli fiyatla satmıştı... Yedekte dursun diye bir bidon daha aldım tabii deterjancıdan   Kıssadan hisse, saf su lazım olursa adresiniz oto aksesuarcılar olmasın...

 

4. Kasanın Operasyondan Önceki Hali

 

Kullandığım kasa Silverstone Fortress FT02. Bu kasanın, anakartın arka çıkışlarının kasanın üst kısmına gelecek şekilde anakartı monte ettiğiniz bir yapısı var ve alt kısmında 3 adet 180 mm'lik devasa fanıyla, ısınan havanın yükselerek, fanların oluşturduğu hava kanalıyla kasayı üst kısımdan terketmesi prensibine dayanan bir soğutma sistemine sahip. İşlemci için halihazırda, 240 mm radyatörlü Silverstone TD02 hazır su soğutma kiti kullanıyordum. Bu kiti kasaya ilk monte ettiğimde, kasanın altında bulunan 2 adet 180 mm'lik fanın radyatöre üflediği havanın soğutma için yeterli olabileceğini düşünmüştüm ve kitin içinden çıkan 2 adet 120 mm'lik fanı radyatöre monte etmemiştim. Ancak zamanla şunu anladım: Grafik kartının soğutma bloğunun yapısı, 90 dereceye kadar ulaşan GPU'yu soğuturken oluşan tüm sıcak havayı kasa içine dolduruyordu ve bu da radyatörün daha fazla ısınmasına neden oluyordu. Bu yüzden, radyatörde biriken ısıyı daha çabuk tahliye edebilmek adına 2 adet 120 mm'lik fanı da kasaya dahil etmiştim. Reserator'ü satın almamdaki başlıca etkenlerden biri de, grafik kartının oluşturduğu ısıyı su soğutma yoluyla kasa dışına taşıyıp, CPU soğutucunun radyatörünün üzerindeki 2 fandan kurtulma fikriydi...

 

 

 

5. Grafik Kartımız Operasyon Masasında

 

Grafik kartını sistemden söküp masaya yatırdık... Soğutucu bloğunu, backplate'i ve soğutucu bloğun altında yer alan ve RAM'lerin bir kısmını soğutan aluminyum parçayı sökmek zor olmadı. Yalnız MSI GPU çevresindeki 4 vidadan birinin üstüne, kolaylıkla yırtılabilen bir garanti etiketi yapıştırmış. Bu etiketi zarar vermeden sökmek biraz zahmetli oldu; iğnenin ucuyla etiketin bir tarafını hafifçe yukarı kaldırmak ve daha sonra cımbızla etiketi yavaşça yerinden sökmek gerekiyor...

 

 

 

6.) VGA Bloğunu Monte Ediyoruz...

 

VGA bloğunu karta monte etmeden önce, bloğun üst tarafında kalacak 2 deliği kör tapalarla kapatmam gerekti. Bloğun yanında gelen alyan anahtar ile bu iş kolayca hallediliyor.

 

 

Daha sonra, GPU üzerindeki termal macun kalıntılarını izopropil alkol, tuvalet kağıdı ve kulak temizleme çubuğu yardımıyla temizleyip, bloğun kutusundan çıkan EK termal macunu GPU üzerine uygulamak gerekiyor. Yine kutu içeriğinde bulunan ve RAM yongalarının boyutuna göre halihazırda kesilmiş olan, 0.5 mm kalınlığındaki termal pad'leri, RAM yongalarının üzerine yerleştiriyoruz. VRM yongaları için de, 1 mm kalınlığındaki termal padi ince uzun bir şerit halinde kesip uygun yere yerleştirmek lazım. Kutu içeriğindeki yönerge kağıdında, hangi bölgelere termal pad yerleştirmek gerektiği açıkça belirtilmiş...

 

 

 

Macun-pad uygulama safhasını bitirdikten sonra, VGA bloğu kartın üzerine monte ediyoruz. Sıradaysa bloğa rakorları takma işi var...

 

 

 

7. Rakorların Takılması

 

Her ne kadar Zvana hocam gerek yok dese de, ben ne olur ne olmaz diye rakorların vidalı kısımlarına ince bir şerit Teflon bant sardım  Rakorları elle iyice sıktıktan sonra, uygun bir anahtarla çok az bir kuvvet daha uygulayarak iyice sıktım. Bu işlemden sonra grafik kartımız, kasaya monte edilmeye hazır hale geldi...

 

 

 

8. Grafik Kartını Kasaya Takıyoruz ve Hortumları Monte Ediyoruz

 

Grafik kartını kasaya yerleştirdikten sonra, hortum uçlarını rakorlara bağladım. Bu aşamada, bloğun üst tarafında kalan rakora su girişi, altta kalan rakora da su çıkışı bağlantısını yaptım. Bu şekilde su daha kolay devirdaim yapacak gibi geldi  Resimde de görebileceğiniz üzere, Silverstone TD02 soğutmanın radyatörü üzerindeki 2 adet 120 mm'lik fanı da söktüm.

 

 

 

 

9. Hortumları Reserator'e Bağlıyoruz

 

VGA bloğun rakorlarına hortum uçlarını bağladıktan sonra, hortumun diğer uçlarını Reserator'a bağlama vakti geldi... Hortum uçlarında halihazırda Reserator setin içinden çıkan hızlı bağlantı aparatları takılı. Bunları Reserator'e bağlamak çok basit bir işlem...

 

 

 

10. 1 Saatlik Sızdırmazlık Testi ve Kasanın Yan Kapağını Kapatıyoruz

 

Kasanın yan kapağını kapatmadan ve bilgisayarı çalıştırmadan önce Reserator'ü ve bağlantıları sızdırmaya karşı test etmemiz gerekiyor. 2 lt kadar saf suyu ve 50 ml'lik Feser base katkı sıvısını Reserator'ün içine boşaltıp, 1 saat kadar bir süreyle Reserator'ü çalıştırıyor ve bağlantı noktalarındaki olası bir sızdırmaya karşı sistemi gözlüyoruz. Bu aşamada bir salaklık yaptığımı itiraf etmeliyim  Feser katkı sıvısını, sızdırmazlık testi bittikten sonra saf suya karıştırmam gerekiyordu ama ben aceleyle ilk başta saf suya karıştırdım sıvıyı. Allahtan test esnasında herhangi bir sızdırma olmadı; eğer işler yolunda gitmeseydi zaten zar zor bulduğum katkı sıvısını ziyan etme riski ortaya çıkacaktı...

 

Reserator 1 saatlik testten yüzünün akıyla çıktı ve kasanın yan kapağını kapatma vakti geldi. Bunu yapmak için, hortumları Reserator'dan sökmek gerekti, Reserator'ün özel hortum bağlantıları sayesinde bu esnada sıvı kaybı yaşamadım.

 

Kasanın yan kapağında bulunan plexiglass pencerede, hortumların girebileceği çapta bir delik açtırmıştım. Bu işlemi plexiglass satışı ve kesimi yapan bir dükkanda 10 TL'ye yaptırdım. Kesimi CNC tezgahında yaptılar ve epey düzgün oldu diyebilirim...

 

 

 

 

Sonuç: Sıfır Ses; 60 C

 

Ve Reserator iş başında  1 saatlik Unigine Heaven testinde GPU 60 derece sıcaklıkta sabit kaldı. Fan sesi yok, pompa sesi yok; tamamen pasif soğutma ile elde ettiğim bu sonuç beni fazlasıyla memnun etti. Reserator sayesinde, kasa içinde gürültü üreten 4 fandan kurtulmuş oldum; GPU sıcaklığında da tam tamına 30 derece düşüş oldu. Hava soğutmada GPU'nun ürettiği ısı mecburen kasa içine dağılıyorken, su soğutma ile bu ısı kasa dışına taşınmaya başladı ve kasa içindeki diğer bileşenlerin ısınmasının da önüne geçilmiş oldu; bu durum CPU ısısına da doğrudan etki etti.

 

 

 

Bu seti kurmanın bedeli bana toplamda şu oldu:

 

265 TL Reserator seti (Sanalpazar üzerinden taksitle alındı)

230 TL EKWB VGA Blok (DH 2. el forumlarından alındı)

20 TL Flowmeter (DH 2. el forumlarından alındı)

45 TL Feser Base katkı sıvısı (Sanalpazar üzerinden taksitle alındı)

10 TL Saf su (Kazık yenilerek iki defa alındı) 

10 TL Plexiglass kesim bedeli

65 TL Ödediğim toplam kargo bedeli

 

Toplam: 645 TL 

 

Bu meblağ, dönemi geçmekte olan bir grafik kartını soğutmak için fuzuli bir harcama gibi görülebilir. Ama bu seti bir araya getirirken paradan çok daha kıymetli şeyler elde etmiş oldum. Zvana hocamın paha biçilmez katkılarıyla hem daha önce tamamen yabancısı olduğum bir konuda tecrübe ve bilgi edindim, hem de eski güzel günlerde yaptığımız gibi bilgisayar kasasının başına oturup saatlerce uğraşmanın tadına tekrar vardım... Bu tür şeyleri yapmayalı uzun zaman olmuştu, gerçekten özlemişim 

 

Aslında Reserator'un kendisi uzun vadeli bir yatırım olarak görülebilir. Zira grafik kartını değiştirdiğimde, sadece uygun bir VGA blok alarak yeni kartı da Reserator ile soğutabilirim. R9 290 gibi çok ısınan bir kartın bile üstesinden geldiğine göre, önümüzdeki yıllarda da Reserator'ü emekli etmek zorunda kalmayacağım demektir 

AMD GPU kullanıp da en son çıkan 15.5 Beta sürücüleri deneyen oldu mu? Witcher 3'te ve Project CARS'da performans artışından söz ediliyor...