T800

Witcher 4 Unreal Engine 5 ile gelecekmiş, Unreal Engine tabii başarılı bir motor, beşinci versiyonu da başarılı olur umarım. Keşke bu oyunu da hem oyunu hem motoru ayrı ayrı geliştirmek gereken bir süreç içinde çıkarmasalardı. Frostbite da mesela Bad Company döneminde baya iyiydi, sonra sonra maalesef problemli oldu. Battlefield 2042 mesela son örnek olarak, 1080Ti ile orta ayarlarda işte şöyle böyle 2560x1440 çözünürlükte, hele betası hiç olacak gibi değildi, Battlefield sevdiğim bir seri ama en son Battlefield 1'i alabildim, o da ilk çıktığında problemliydi yine sonradan halledildi yama v.b. Battlefield V'e bir iki defa girmeye kalktım olmadı maalesef, problemli bende. EA Play de var bende ama bu yüklü değil. Diğer yönden iyi bir örnek vermek gerekirse Guardians of Galaxy ki görselleri çok başarılı bir oyun, kendisi de iyi oyun, neyse, orada kullanılan motor Deus Ex'in son oyunu ile aynı. Ama nereden nereye gelmiş motor, bu da güzel bir örnek. Uzatmayayım neyse Cyberpunk altında.:) Bunu ben ilginç bitirdim, direkt olarak hikâyeyi bitirdim ondan sonra yan görevleri, karakter hikayelerini tamamladım. O dönemde de 27" 1080p monitör kullanıyordum, çözünürlük nedeniyle 1080Ti High ayarlarda idare ediyordu. Ancak tabii görsellik iyi değildi tabii. Yeni seri ekran kartı aldıktan sonra tekrar bakmak gerekir.

Ben m.2 almadım hiç, baya uzun süredir dört adet Samsung 850 500GB kullanıyorum. Üç tanesi RAID 0, birisi de sistem diski olarak. İncelemelere baktığımda oyun yükleme sürelerinde tek SATA 3 SSD ile bile kayda değer bir fark göremedim, yani bir tanesi 10-15 saniye önce yüklese ne yüklemese ne diye düşündüm, hiç girmedim o işe. Ama özel olarak büyük dosyaları oradan oraya kopyalama yok 8K video edit falan işleri yapılıyordur o zaman profesyonel kullanımda ayrı değerlendirmek gerekir tabii. Ben memnunum gayet bu kurulumdan uzun süredir, benim kasa da çok büyük yer sorunu yok, Cooler Master'ın iki ITX, bir ATX kasası ile kurulan apartman gibi kasa kullanıyorum yedi yıl falan oldu herhalde şu soğutma nedeniyle. Günün birinde Micro ATX, ITX gibi bir sisteme geçmeye kalkarsam ancak o zaman anlamlı olur benim için.

Şuna da değineyim konu yukarı ölçeklendirmeye gelmişken, dün Jedi Fallen Order denedim ki oyun EA yapımı olmasına rağmen Frostbite değil iyi ki, Unreal Engine 4 ile yapılmış. Direkt 4K olarak oyunun giriş bölümü High ayarlarda neredeyse animasyon gibi oldu ama tabii FPS 35 gibi kaldı 1080Ti ile. Nvidia Image Scaling dışında oyunun kendi içinde Dynamic Resolution Scaling ayarını görünce onu denedim maksimum FPS girerek o şekilde de gayet iyi oldu, direkt 4K keskinliğinde olmadığı hissediliyor da kalite yine çok çok iyi oldu, hem de 1080Ti ile 80-84 FPS görmek mümkün oldu ayarları da High-Medium karışık ayarlayarak. Oyunun kendi ölçeklendirmesi gayet başarılı. Bu arada Cyberpunk 2077'de de AMD FSR var, ancak oyunun motoru mu artık başka bir optimizasyon problemi mi bilemiyorum, sorun olduğundan oradan bir verim almak mümkün olmaz sanıyorum bu ayarda bir kart ile. Horizon Zero Dawn'da yine AMD FSR var, onu da bir deneyeceğim, Death Stranding'de hem Nvidia Image Scaling hem de AMD FSR desteği var, ona da bir bakayım. AMD FSR için yine bir injector program buldum, destek olsun olmasın her oyun için dışarıdan aktif edilebiliyor, AMD zaten RSR desteği getirdiği için Nvidia Image Scaling'e benzer olarak sürücü üstünden orada gerekmez ancak Nvidia ile kullanmak mümkün olabilir. AMD FSR'ın da 2.0 versiyonu çıktı ama bir oyunda göremedik daha, bu da yine Pascal serisi ile çalışabiliyor, AMD FSR 2.0 ile NIS'e göre daha kaliteli görüntü almak mümkün olabilir belki, ona da gelince bakarım artık. Şu konuya da bir değinmek istiyorum, LG 27GL850'nin incelemelerine baksanız kontrast değerinin 1:1000 altında tespit edildiğine yönelik incelemeler görmek olası, ben de bundan çekinmiştim bir miktar almadan önce ama monitördeki Black Equalizer kullanımı çok başarılı, Nano IPS panel renkleri ile de birleşince görüntüsü bir önceki nesil IPS panellere göre farklı ve başarılı. Samsung Odyssey G7 28" 4K monitördeki Innolux panelde de benzer durum var, renkleri başarılı baya oyunlar için, Black Equalizer kullanımı yine üst düzey. Bunlardan önce VA panel bir monitör kullanıyordum ki kağıt üzerindeki kontrast değeri bunların iki katıdır en az ama karşılarına geçince durum öyle değil, Black Equalizer kullanımını yabana atmamak lazım yeni nesil IPS paneller için.

5800X3D geliyor. Açıklanan fiyat 449 USD. Burada 8000 TL üzeri olur zannederim fiyatı. İşlemci overclock edilemiyor manuel olarak. Overclock kapalı bir işlemci, saat hızı olarak 5800X'ten daha yavaş. AMD'nin yegane overclock edilemeyen işlemcisi bu olacak sanırım, başka var mı bilemiyorum. Bu şekilde çıkacak tek model de bu. Elinde halen ilk jenerasyon veya ikinci jenerasyon Ryzen işlemci olanların anakart ve ram değiştirmeden son upgrade şansları olabilir bu işlemci. Sonra AMD de artık platformu değiştirecek bildiğim kadarıyla.

Monitörü Samsung Odyssey G7 28" 4K 144Hz IPS HDR 400 olarak güncelledim. Panel Innolux. Önceden LG 27GL850 kullanıyordum. O monitör halen de kullanılıyor, yeni monitör almak gerekince bunu aldım ben de. Oradan gelirsek fiyatlar ve stok durumu nedeniyle GTX 1080Ti ekran kartını değiştirme fırsatı bulamadığımdan şöyle bir şey oldu ondan bahsedeyim. GTX 1080Ti ve diğer Pascal serisi kartlar için Displayport firmware update var Nvidia'da. Bu seri çıktığında henüz DP 1.4 standartları oturmadığından sonradan standart oluşunca böyle bir yola gidilmiş anladığım kadarıyla. Sonradan update ile gelince de DP 1.4'ün bir özelliği olan DSC(Display Stream Compression) Pascal serisinde maalesef yok. Bu nedenle bant genişliği problemi olduğundan 4K 144Hz 1080Ti ile mümkün değil. Ancak kartın teorik olarak 4K 120Hz 8 Bit 4:4:4/RGB renk için bant genişliğinin yetmesi lazım. Nasıl bir problem var ise, daha tespit edemedim, 4K 120Hz 8 veya 10 Bit 4:2:2 olarak kullanabilmek mümkün oluyor. 4K olarak özel çözünürlük ayarlamak sureti ile 4K 105Hz 8 Bit 4:4:4/RGB ayarlayabildim maksimum. Bunun üzerinde renk derinliği 6 Bit oluyor ancak. Bakalım daha araştıracağım konuyu. RTX 2XXX/3XXX serileri ile böyle bir problem yok bildiğim kadarı ile. Bu kartların DP 1.4 çıkışı DSC destekliyor 4K 144Hz 10 Bit 4:4:4/RGB ayarında bir sıkıntı olmaması lazım. AMD tarafında da 5700 serisinden itibaren bu destek var sanıyorum. 4K 120Hz 8 Bit veya 10 Bit 4:2:2 YouTube veya masaüstünde o kadar rahatsızlık vermezken oyunlarda maalesef sıkıntılı. İyi değil yani görüntü 4:2:2 olarak. Bu nedenle 4K 105Hz 4:4:4/RGB olarak kullanıyorum ki 1080Ti ile yeterli zaten. GTX 1080Ti RTX 3060 ayarında falan bir kart artık zaten. Monitörün güzelliği HDMI 2.1 desteklemesi ki HDMI 2.1 destekleyen çok fazla 4K 144Hz monitör yok. HDMI 2.1 desteği olduğu için Xbox Series S/X veya Playstation 5 ile 4K 120Hz kullanmak mümkün. Yalnız bazı incelemelerde Playstation 5 ile 4K 120Hz alamadık diyenler olmuş, sonradan firmware update ile falan çözülmüş olabilir belki. HDR400 destekli, 8 adet bölge ile yerel aydınlatma yapabiliyor gördüğüm kadarıyla ama monitörü pek HDR olarak düşünmemek lazım. LG 27GL850 modelini 25 parlaklık ile kullanıyordum, bunda 50'ye kadar çıkmam gerekti, monitör varsayılan olarak 10 parlaklık ayarı değerinde geliyor ki baya karanlık geldi bana öyle. Fabrika kalibrasyonu olduğundan bahsedilmiş, monitör menülerinden de kalibrasyon raporuna ulaşmak mümkün ancak sRGB modu bana karanlık geldi baya o şekilde kullanamadım. Kendime göre Custom menüsü altından bir ayar ile kullanıyorum. Gsync sertifikalı ancak modülü olmayan bir model. Hem Nvidia hem de AMD ile kullanmak mümkün bu nedenle. Eski tip Gsync modülleri maalesef AMD tarafında çalışmıyor. Bir de şöyle bir durum var an itibariyle ve anladığım kadarıyla, Gsync Ultimate modüllü bir model bile olsa HDMI 2.1 desteği yok ki bu durum da konsol bağlanacak ise maalesef sıkıntılı. Renklerini, görüntüsünü beğendim, uğraşarak LG 27GL850'de alıştığım görüntüye getirebildim bunu da. Yalnız LG 27GL850 sanki bir miktar daha canlıydı buna göre ki o da 27GL850'nin oversaturation olması ile ilgili sanıyorum. Bu o kadar değil herhalde. Bir saturation ayarı var monitörün, varsayılan olarak 50 o, onu 54 olarak ayarladım ben, bu şekilde LG 27GL850 görüntüsüne daha yaklaştı. "Competitive" tabir edilen oyunlar da Battlefield 2042'yi dışarıda bırakırsak, en yaygın oynananları Valorant, CS:GO, Apex Legends hatta looter shooter tabir edilen Destiny 2, The Division serisini de katarsak fazla fazla GPU istemiyorlar, 1080Ti ile 4K çözünürlükte bu yapımlar yüksek sayılabilecek FPS seviyelerinde zevkli, keskinlik 27 inç 2560x1440 görüntüsüne göre daha keskin kesinlikle. Aradaki fark hissedilebiliyor. Bir artısına daha gelirsem Nvidia Image Scaling 4K olarak kullanmak gayet mümkün ki 1080Ti ile baya yardımı oluyor. 2560x1440 ile maalesef bir alta bile alsam ayarı bozulma direkt hissediliyordu, çok kullanmak mümkün değildi. Bu monitör ile Nvidia Image Scaling gayet kullanışlı. Hele RTX bir ekran kartım olsa DLSS ile falan daha da iyi olacak ise zaten baya yeterli gelir artık. 2560X1440 olarak Nvidia Image Scaling açtığımda oyun HUD'ı da maalesef kötü oluyordu, bu monitör ile böyle rahatsız edici bir durum yaşamadım Apex Legends ve The Division 2'de denedim. Sanırım RTX 3070 olsa minimum, an itibariyle bu monitörden memnun olunabilir. DLSS ile tatmin olunabilir diye düşünüyorum. DLSS ben kullanamıyorum ancak AMD FSR ve Nvidia Image Scaling ile denemelere devam edeceğim bakalım.

Samsung'dan 3840x2160 240Hz model gelecek. Yine 2560x1440 240Hz modeller bayadır var. Bu Acer'ın olayı 390Hz'de strobing yapabilmesi, XL2546K'nın da beğenilen bir model olması 240Hz'de strobing yapabilmesi ve bunun gayet başarılı olması. Bu modelleri talep edenler tutup bu monitörlerde görsel güzellik aramıyor, zaten 240Hz'de hele 390Hz'de temiz strobing yapabilmek için grafik ayarları en kısık neyse onu kullanıyorlar çoklukla, yine Fortnite, CS:GO, Overwatch, Valorant gibi oyunlar oynuyorlar. Kitlesi ayrı bu tarz ürünlerin. Finalmouse Starlight 12 alıyor mesela, yine Artisan mouse pad kullanıyor, Tiger ICE mouse feet kullanıyor mesela. Daha başka örnekler de verilebilir, ayrı bir kitlesi var. Tutup Guardians of Galaxy oynamak için mesela bunlar tercih edilmez tabii, bir monitör görsel oyunlar bir monitör de ayrıca bu tip oyunlar -tabii ilgi varsa- kullanılabilir mesela.

Acer'dan yeni bir model geldi. Rekabetçi e-spor monitörlerinin doruk noktası gibi yorumlara denk gelmek mümkün, tabii daha ciddi incelemeler görmek gerekir, böyle bir inceleme henüz görmedim. Monitör Acer XV252QF. Fiyat 500 USD. Ancak indirime de giriyor baya. 400 USD gibi rastlamak da mümkün. Monitör IPS panel. 24,5 inç. 360Hz ancak overclock ile 390Hz çalışabiliyor. Strobing var. 390Hz'de dahi strobing yapabildiği söylenmiş, yine daha bir görmek gerekir. Buralarda henüz göremedim.

32GK850'nin yenilenmiş versiyonu var. 32GN650 sanırım o. 32GK850 Gsync ilk versiyon modüllü. Yani sadece Nvidia ekran kartları ile VRR-Değişken Tazeleme kullanılabilir. Yeni versiyon Gsync modülü AMD ile de çalışabiliyor bildiğim kadarıyla. Hem Gsync hem Gsync uyumlu Freesync monitörler kullandım. Arada çok bir fark ben hissetmedim. İlk versiyon Gsync modüllü bir monitör bu saatten sonra düşünmem ben. Yeni versiyon için de o kadar fark ödemeye değer mi o da kişinin kendisine kalmış. Ayrıca VA monitör de tercih etmem çok. IPS yine daha iyi. IPS derken Nano IPS veya işte QD-IPS olanları tercih ederim. LG 27GL850 var bende şu an. Gayet memnunum. İlk versiyon Gsync modüllü uygun fiyatlı birşeyler düşünülüyor ise Acer XB271HU da bakılabilir mesela. Bu monitör de sanıyorum Gsync modüllü, Asus PG279Q ile aynı paneldi sanıyorum yine ama araştırmak gerekir.

Bu yıl tümü ile böyle devam edecek herhalde, bilmiyorum tabii ama gidişat parlak değil. Bu durumun daha çok sürmesi, gerçekten oyun oynayan müşterilerin taleplerinin çok uzun süre karşılanamaması orta-uzun vadede ciddi zarar verir diye düşünüyorum.

Bayadır böyle durum maalesef, Nvidia bir ara yeni kartları daha fazla üretebilmek için RTX 2060 üretimini durdurdu, sonra bunların fiyatları zaten yüksek sayılırdı üretimden kalkmadan kalanların fiyatı piyasada ekran kartı bulunamaması sebebiyle absürt seviyelere gördü, yeni bunların üretimi tekrar başlatıldı, fiyatları da daha önceki çıkış fiyatlarının 50 USD altında belirlendi yanılmıyorsam ancak piyasada nedir takip etmiş değilim, tahminim bu hamleler hiçbirisi durumu kurtarmaya yetmeyecek, salgın durumunun önü alınamadıkça da başka birçok şey gibi normale dönmesini beklemiyorum, kimsenin çok umurunda da değildir bu durum an itibariyle, başka çok daha öncelikli konular vardır, kısacası kısa vadede iyi yönde bir gelişme beklemiyorum bu konuda.

Ekran kartı buluna kadar buna abone olacağız herhalde.

EDIT: Yazmıştım açıklama ancak gerek yok, yeteri kadar açıklamalar var.

Hesap yanlış, Avrupa Birliği'nde eğer ki alınıyor ise gümrük vergisi dahil son kullanıcı fiyatı zaten 500 EUR. Gümrük Birliği'ne dahil olduğumuzdan Avrupa Birliği gümrük vergisi tarifesi harici bir uygulama burada da yapılamaz, Avrupa Birliği bir mal üzerinden belli bir oranda gümrük vergisi alıyor ise burada da alınır, alınmıyor ise burada da alınmaz. Gayet basit bir mantık. Son kullanıcı fiyatı üzerinden gümrük vergisi alınmaz ki, son kullanıcı fiyatı zaten üzerinde her türlü vergi, masraf ve dahası edilmek istenen kâr dahil belirlenen fiyat. Bu arada 500 EUR mu bu PS5 AB fiyatı ? Öyle kabul ederek yazıyorum, bakmadım.

Buradaki hesap yanlış. Unutmayın ki Türkiye gümrük birliğine dahil Avrupa Birliği ile.

Bireysel ithalat için çok basit buna cevap vermek ama iş ticari ithalat olunca değişir elbette masraflar kısmında özellikle. Bireysel olarak basitçe Avrupa Birliği ülkelerinden satın almalar için %18, Çin, ABD için %20 vergi var.

Bunların da eski mi yeni mi stok olduğu belli değil, bunu tespit etme imkanı olmadığından konu bu fiyatı kabul edip etmeme meselesi. Ekran kartları için de durum aynı, RTX 3080'in ederi 10.000 TL ise değeri odur. Ben bu fiyatı kabul etmiyorum ve alışveriş yapmıyorum, kabul eden de alabilir tabii, hiçbir sorun yok bu açıdan, herkesin kendi bileceği iş. Bu konsol ile ilgili konu da aynı, 7500 TL dediğimiz rakam 1.000 USD üzerine tekabül ediyor, hele hele 8500 TL için durum daha da vahim.

O fiyatı kabul edilir bulup bulmamak ile ilgili şu anda, bu vergi indirimi öncesi girmiş bir stok ise daha sonra vergi indirimi ile kaç TL'den gelir, ne zaman gelir ?

Artık bu jenerasyon için geçmiş olsun, açıklamalara, haberlere bakılırsa ilk çeyrekte normale dönmesi beklenmiyor durumun. Salgın, Bitcoin, ABD'deki gümrük tarifeleri derken durum iyice karıştı, ABD'de de an itibariyle kimsenin tarife falan umurunda olduğunu zannetmiyorum, ortalık fena karışık oralarda. Salgın şartları normalize olmaya başlamadan bu iş bitmiştir, bu şartlar devam ettiği takdirde yeni gelecek nesillerde de durum düzelmez, hatta şartların düzelmeye başlaması ile durumun grafik kartı piyasasına hemen yansıyacağını düşünmüyorum, dengeler ciddi bozuldu. Kısa ve orta vadede yapılacak en son şey PC toplamaya başlamak olmalı. Oyun zevki olan var ise konsol bakmaya başlasa iyi eder, tabii onu da bulabilirse. Bu durum artı salgın şartları nedeniyle eve kapanma derken konsol bulabilene de aşk olsun. Kısaca GPU stok durumu bu yıl da böyle gidecek gibi, daha yılın başında olsak da durum böyle olacak herhalde.

Dell S2721DGF(LG 27GL850 ile aynı LG Nano IPS farkı 165Hz olması) İtopya'da 3.300 TL küsura satıldı bir ara galiba, yine LG 27GL850'yi de Amazon'dan 3895 TL'ye aldım ben. 4K 60Hz monitör ilk çıktığında kullanmıştım, Samsung'un 28" bir modeli idi ve memnun kalmamıştım, input lag sorunu vardı, bunu için de belki desteklenen yerde Nvidia Reflex ile kullanmak olası veya DX 11 oyunu ise sürücü ayarlarından Ultra Low Latency açılabilir. Ama sinyal işleme gecikmesi donanım kaynaklı olarak çok ise bunlar da çözüm olmaz. 4K görüntü o boyutlarda baya keskin oluyor, tablet benzeri bir deneyim ancak oyun için ben beğenmedim. Senaryosunu oynar geçer bırakırım bile denilse benim için uygun değil deneyimim olduğu için. Kişiden kişiye değişir, subjektif bir konu, sizi hiç rahatsız etmeyebilir, kullanmadan bilinmez. Amazon, Medimarkt gibi iade için uğraştırmadığı söylenen (deneyimim yok bu konuda) yerlerden olursa memnun kalınmaz ise iade edilebilir.

RTX 3070 9000 TL falan.

60 FPS monitör tercih etmemek lazım oyun için, ne oynanacak ona da bağlı ama masaüstünde bile farkediyor yüksek fps gösterebilen monitör. Sistem de önemli tabii, 2560x1440 monitörde yüksek FPS için de son oyunlar söz konusu ise hele yine iyice bir ekran kartı gerekir.

Intel 11900K ile yine oyun performansı liderliğini ele geçirecek az farkla da olsa, kendi sunumlarına göre öyle, tabii bu serinin oyun performansı dışında pek vaad ettiği birşey de çok yok ama zaten burada çoğumuzun ilgilendiği performans klasmanı da bu. Oradan gelirsek işlemci CPU'ya direkt bağlı 20 PCI Express 4.0 yolu ile beraber geliyor, yani aynı anda hem 16X PCI Express 4.0 ekran kartı hem de 4X PCI Express 4.0 NVMe sürücü direkt CPU üzerinden bağlanabiliyor araya chipset girmeden. Yine chipset üzerinden hız da ikiye katlanmış Z590 ile eskiye göre. B560 ile de daha önce Intel'in ucuz B serisi için sunmadığı RAM overclock geliyor. AMD kesin bir XT cevabı verir gibi geliyor bana. Bir önceki seriye göre fark burada en üst seviye işlemci yine sekiz çekirdekli, önceki seri on çekirdek idi, iki adet çekirdek düşüşü var. Hız ise aynı 5.3GHz tek çekirdek, 4.8GHz tüm çekirdekler turbo var.

Hitman III geliyor ama bu da sadece Epic Games Store'da sanıyorum, araştırayım bir, 20 Ocak'ta çıkıyor oyun.

Gigabit internet için bir de günün birinde geçilir ise, gigabit ethernet yetersiz geliyor, minimum 2.5Gbps destekli ethernet kullanmak lazım, router çıkışı da minimum 2.5Gbps olmalı tabii.

Bu ilginçmiş, bende böyle bir problem yok, Dolby Vision v.b. hiçbir sıkıntı yok Netflix'de, ancak pandemi sonrası bitrate ciddi azaldı Netflix'te, 15 Mbit falandı 4K Dolby Vision bu olaylardan önce, şimdi büyük çoğunlukla 7.20 Mbit. Bende de statik IP yok, bayadır bu şekilde, eskiden gerçek internet IP adresi veriyordu Superonline şu an öyle değil. Oyunlarda bazen sıkıntı oluyor ama bunun yüzünden midir bilmem, statik IP de pahalı, eskiden önemsiz bir ücreti vardı, sonradan arttı baya. Upload 10Mbps. Bende geçmeden önce müşteri hizmetleri bir altyapı kontrolü yapmamız gerekli dedi, sonra tamam bu pakete geçmek için uygun dedi. Bende eve direkt fiber kablo geliyor zaten, fiber ethernet dönüştürücü ile router'a gidiyor, hatta bazı routerlarda bu çevirici de var. Superonline router da maalesef Wireless yönünden zayıf baya artık, eski kaldı, onu kullanmıyorum, Xiaomi AIot AC2350 kullanıyorum router olarak. Kardeşimde mesela eve bildiğimiz CAT kablo ile geliyor bağlantı, ona sizin uygun değil demişler, 100 Mbps hızında kaldı o da, geçemedi bu pakete. Turknet'in kendi fiber altyapısı var ise ki gördüğüm sadece İstanbul'da o da, 1 Gbps 270 TL idi onda da yanılmıyorsam, bu ama baya sınırlı bir yere hitap ediyor galiba, İstanbul'da yaygın bulunabiliyor mu bilmiyorum.