Najaz

CHW
  • Mesaj sayısı

    5.665
  • Üyelik tarihi

  • Son ziyareti

  • Days Won

    540

Mesajlar posted by Najaz


  1. Evet arkadaşlar; aşama aşama yaptığım işleri anlatayım  :)

     

     

    1. VGA Blok

     

    DH 2. el forumlarından sıfır olarak 230 TL'ye satın aldığım EKWB EK-FC R9-290X - Nickel (Rev.2.0) model full-cover VGA blok. Bloğun yanında 2 adet kör tapa, bu kör tapaları sıkmak için ufak bir alyan anahtar ve EK'nın kendi termal macunu geliyor. Bu macun ısıyı iletiyor ama elektiriksel anlamda yalıtımlı. Bloğun kutusundan rakor çıkmıyor. Fotoğrafta gördüğünüz iki adet sıkmatik rakor, Reserator setin içinden çıkan ama mefta olan flowmeter'in rakorları. Bunların bağlantı çapı G1/4 imiş, bu yüzden EK bloğa tam uydu  :) Görsel olarak da setteki diğer sıkmatik rakorlardan daha güzel gözüktükleri için bloğun üstünde bunları kullandım.

     

    VGA bloğun web sayfasında, bloğun hangi R9 290 kartlarla uyumlu olduğunu gösteren bir tablo var. Bu tabloda, benim kullandığım kart olan MSI R9 290 Twin Frozr 4S Gaming için tam uyumlu olduğu belirtilmiş; kartın yanındaki "Compatibility: Physical" ibaresi, bloğun EKWB personelince kart üzerinde bizzat denendiği ve uyumluluğun teyit edildiği anlamına geliyor.

     

    GYZ7vv.jpg

     

     

    2. Flowmeter

     

    Setin içinde bulunan ve su akışını gösteren flowmeter kırık olunca, mecburen başka bir flowmeter edinmek zorunda kaldım. Yine DH 2. el forumlarında Thermaltake Flow TX model basit bir flowmeter ürününü 20 TL ödeyerek satın aldım. Bu ürün, üzerinde kelepçe takılan iki adet rakorla birlikte geldi. Elimde Reserator setinin içinden çıkan pratik kelepçelerden vardı, bu yüzden flowmeter'in rakorlarını hiç değiştirmeden bu haliyle kullandım.

     

    Flowmeter benim için neden önemliydi? Reserator'ün pompası çok ama çok sessiz çalışıyor; çalışıp çalışmadığını anlamanız çok zor; bu yüzden su akışını gösteren bir aparat şart oldu. Ayrıca seti 2. el aldığım için, setin benden önceki sahibi setin içinde bulunan silikon hortumları kendi sistemine göre kesip kullanmış. Yeterli hortum uzunluğu elde edebilmem için, iki hortum parçasını birleştirmem gerekiyordu. Flowmeter sayesinde bunu yapabildim.

     

    Aşağıdaki resimde, silikon hortumun bir ucunda Reserator'ün giriş-çıkış yuvalarına giren özel uç takılı. Bu özel uç sayesinde, sistemi bir yerden bir yere taşırken hortumları Reserator'den kolaylıkla ve soğutma sıvısı kaybı olmadan sökebiliyorsunuz. Bu özel uç, söküldüğünde sıvıyı içinde hapsediyor; içinde bir çeşit tıpa var.

     

    3DO5E0.jpg

     

    3. Soğutma Sıvısı

     

    Soğutma sıvısı olarak saf su ve Feser Base marka korozyon-alg önleyici katkı sıvısı kullandım. Feser katkı sıvısını Sanalpazar üzerinden 45 TL'ye satın aldım. Sıvı 50 ml olarak satılıyor ve bu 50 ml, 2 litre saf suya karıştırılarak kullanılıyor.

     

    Saf suyu önce "akü suyu" olarak, aşağıdaki resimde de görebileceğiniz 1 lt'lik plastik şişede, bir oto aksesuar dükkanından satın aldım. Bir litrelik bu şişelerden iki tanesine 6 TL ödedim. Ama sonra acı gerçek meydana çıktı  :) Deterjan ve kimyevi ürünler satan bir dükkanın önünden geçerken tesadüfen 4 lt'lik bidonlarda saf su sattıklarını öğrendim; 4 lt'sinin fiyatı 3 TL idi... Yani oto aksesuar satan dükkan bana saf suyu, 4 misli fiyatla satmıştı... Yedekte dursun diye bir bidon daha aldım tabii deterjancıdan  :) Kıssadan hisse, saf su lazım olursa adresiniz oto aksesuarcılar olmasın...

     

    YBdyaj.jpg


    4. Kasanın Operasyondan Önceki Hali

     

    Kullandığım kasa Silverstone Fortress FT02. Bu kasanın, anakartın arka çıkışlarının kasanın üst kısmına gelecek şekilde anakartı monte ettiğiniz bir yapısı var ve alt kısmında 3 adet 180 mm'lik devasa fanıyla, ısınan havanın yükselerek, fanların oluşturduğu hava kanalıyla kasayı üst kısımdan terketmesi prensibine dayanan bir soğutma sistemine sahip. İşlemci için halihazırda, 240 mm radyatörlü Silverstone TD02 hazır su soğutma kiti kullanıyordum. Bu kiti kasaya ilk monte ettiğimde, kasanın altında bulunan 2 adet 180 mm'lik fanın radyatöre üflediği havanın soğutma için yeterli olabileceğini düşünmüştüm ve kitin içinden çıkan 2 adet 120 mm'lik fanı radyatöre monte etmemiştim. Ancak zamanla şunu anladım: Grafik kartının soğutma bloğunun yapısı, 90 dereceye kadar ulaşan GPU'yu soğuturken oluşan tüm sıcak havayı kasa içine dolduruyordu ve bu da radyatörün daha fazla ısınmasına neden oluyordu. Bu yüzden, radyatörde biriken ısıyı daha çabuk tahliye edebilmek adına 2 adet 120 mm'lik fanı da kasaya dahil etmiştim. Reserator'ü satın almamdaki başlıca etkenlerden biri de, grafik kartının oluşturduğu ısıyı su soğutma yoluyla kasa dışına taşıyıp, CPU soğutucunun radyatörünün üzerindeki 2 fandan kurtulma fikriydi...

     

    0q0X99.jpg

     

    g5Pga3.jpg

     

    5. Grafik Kartımız Operasyon Masasında

     

    Grafik kartını sistemden söküp masaya yatırdık... Soğutucu bloğunu, backplate'i ve soğutucu bloğun altında yer alan ve RAM'lerin bir kısmını soğutan aluminyum parçayı sökmek zor olmadı. Yalnız MSI GPU çevresindeki 4 vidadan birinin üstüne, kolaylıkla yırtılabilen bir garanti etiketi yapıştırmış. Bu etiketi zarar vermeden sökmek biraz zahmetli oldu; iğnenin ucuyla etiketin bir tarafını hafifçe yukarı kaldırmak ve daha sonra cımbızla etiketi yavaşça yerinden sökmek gerekiyor...

     

    d5Lr6D.jpg

     

    vEa2zA.jpg

     

    6.) VGA Bloğunu Monte Ediyoruz...

     

    VGA bloğunu karta monte etmeden önce, bloğun üst tarafında kalacak 2 deliği kör tapalarla kapatmam gerekti. Bloğun yanında gelen alyan anahtar ile bu iş kolayca hallediliyor.

     

    qYAk4B.jpg

     

    Daha sonra, GPU üzerindeki termal macun kalıntılarını izopropil alkol, tuvalet kağıdı ve kulak temizleme çubuğu yardımıyla temizleyip, bloğun kutusundan çıkan EK termal macunu GPU üzerine uygulamak gerekiyor. Yine kutu içeriğinde bulunan ve RAM yongalarının boyutuna göre halihazırda kesilmiş olan, 0.5 mm kalınlığındaki termal pad'leri, RAM yongalarının üzerine yerleştiriyoruz. VRM yongaları için de, 1 mm kalınlığındaki termal padi ince uzun bir şerit halinde kesip uygun yere yerleştirmek lazım. Kutu içeriğindeki yönerge kağıdında, hangi bölgelere termal pad yerleştirmek gerektiği açıkça belirtilmiş...

     

    NqLBgY.jpg

     

    ME1GL7.jpg

     

    Macun-pad uygulama safhasını bitirdikten sonra, VGA bloğu kartın üzerine monte ediyoruz. Sıradaysa bloğa rakorları takma işi var...

     

    DMOb31.jpg

     

     

    7. Rakorların Takılması

     

    Her ne kadar Zvana hocam gerek yok dese de, ben ne olur ne olmaz diye rakorların vidalı kısımlarına ince bir şerit Teflon bant sardım  :) Rakorları elle iyice sıktıktan sonra, uygun bir anahtarla çok az bir kuvvet daha uygulayarak iyice sıktım. Bu işlemden sonra grafik kartımız, kasaya monte edilmeye hazır hale geldi...

     

    2gO39v.jpg

     

    g5P0WR.jpg

     

    8. Grafik Kartını Kasaya Takıyoruz ve Hortumları Monte Ediyoruz

     

    Grafik kartını kasaya yerleştirdikten sonra, hortum uçlarını rakorlara bağladım. Bu aşamada, bloğun üst tarafında kalan rakora su girişi, altta kalan rakora da su çıkışı bağlantısını yaptım. Bu şekilde su daha kolay devirdaim yapacak gibi geldi  :) Resimde de görebileceğiniz üzere, Silverstone TD02 soğutmanın radyatörü üzerindeki 2 adet 120 mm'lik fanı da söktüm.

     

    d5Ldv4.jpg

     

    l7QGqX.jpg

     

    2gO3PA.jpg

     

    9. Hortumları Reserator'e Bağlıyoruz

     

    VGA bloğun rakorlarına hortum uçlarını bağladıktan sonra, hortumun diğer uçlarını Reserator'a bağlama vakti geldi... Hortum uçlarında halihazırda Reserator setin içinden çıkan hızlı bağlantı aparatları takılı. Bunları Reserator'e bağlamak çok basit bir işlem...

     

    7kBndL.jpg

     

    ME1G4M.jpg

     

    10. 1 Saatlik Sızdırmazlık Testi ve Kasanın Yan Kapağını Kapatıyoruz

     

    Kasanın yan kapağını kapatmadan ve bilgisayarı çalıştırmadan önce Reserator'ü ve bağlantıları sızdırmaya karşı test etmemiz gerekiyor. 2 lt kadar saf suyu ve 50 ml'lik Feser base katkı sıvısını Reserator'ün içine boşaltıp, 1 saat kadar bir süreyle Reserator'ü çalıştırıyor ve bağlantı noktalarındaki olası bir sızdırmaya karşı sistemi gözlüyoruz. Bu aşamada bir salaklık yaptığımı itiraf etmeliyim  :) Feser katkı sıvısını, sızdırmazlık testi bittikten sonra saf suya karıştırmam gerekiyordu ama ben aceleyle ilk başta saf suya karıştırdım sıvıyı. Allahtan test esnasında herhangi bir sızdırma olmadı; eğer işler yolunda gitmeseydi zaten zar zor bulduğum katkı sıvısını ziyan etme riski ortaya çıkacaktı...

     

    Reserator 1 saatlik testten yüzünün akıyla çıktı ve kasanın yan kapağını kapatma vakti geldi. Bunu yapmak için, hortumları Reserator'dan sökmek gerekti, Reserator'ün özel hortum bağlantıları sayesinde bu esnada sıvı kaybı yaşamadım.

     

    Kasanın yan kapağında bulunan plexiglass pencerede, hortumların girebileceği çapta bir delik açtırmıştım. Bu işlemi plexiglass satışı ve kesimi yapan bir dükkanda 10 TL'ye yaptırdım. Kesimi CNC tezgahında yaptılar ve epey düzgün oldu diyebilirim...

     

    4gpoJJ.jpg

     

    g5P0EQ.jpg

     

     

    Sonuç: Sıfır Ses; 60 C

     

    Ve Reserator iş başında  :) 1 saatlik Unigine Heaven testinde GPU 60 derece sıcaklıkta sabit kaldı. Fan sesi yok, pompa sesi yok; tamamen pasif soğutma ile elde ettiğim bu sonuç beni fazlasıyla memnun etti. Reserator sayesinde, kasa içinde gürültü üreten 4 fandan kurtulmuş oldum; GPU sıcaklığında da tam tamına 30 derece düşüş oldu. Hava soğutmada GPU'nun ürettiği ısı mecburen kasa içine dağılıyorken, su soğutma ile bu ısı kasa dışına taşınmaya başladı ve kasa içindeki diğer bileşenlerin ısınmasının da önüne geçilmiş oldu; bu durum CPU ısısına da doğrudan etki etti.

     

    n7b0AM.jpg

     

    ZD5QrZ.jpg

     

    Bu seti kurmanın bedeli bana toplamda şu oldu:

     

    265 TL Reserator seti (Sanalpazar üzerinden taksitle alındı)

    230 TL EKWB VGA Blok (DH 2. el forumlarından alındı)

    20 TL Flowmeter (DH 2. el forumlarından alındı)

    45 TL Feser Base katkı sıvısı (Sanalpazar üzerinden taksitle alındı)

    10 TL Saf su (Kazık yenilerek iki defa alındı)  :)

    10 TL Plexiglass kesim bedeli

    65 TL Ödediğim toplam kargo bedeli

     

    Toplam: 645 TL  :)

     

    Bu meblağ, dönemi geçmekte olan bir grafik kartını soğutmak için fuzuli bir harcama gibi görülebilir. Ama bu seti bir araya getirirken paradan çok daha kıymetli şeyler elde etmiş oldum. Zvana hocamın paha biçilmez katkılarıyla hem daha önce tamamen yabancısı olduğum bir konuda tecrübe ve bilgi edindim, hem de eski güzel günlerde yaptığımız gibi bilgisayar kasasının başına oturup saatlerce uğraşmanın tadına tekrar vardım... Bu tür şeyleri yapmayalı uzun zaman olmuştu, gerçekten özlemişim  :)

     

    Aslında Reserator'un kendisi uzun vadeli bir yatırım olarak görülebilir. Zira grafik kartını değiştirdiğimde, sadece uygun bir VGA blok alarak yeni kartı da Reserator ile soğutabilirim. R9 290 gibi çok ısınan bir kartın bile üstesinden geldiğine göre, önümüzdeki yıllarda da Reserator'ü emekli etmek zorunda kalmayacağım demektir  :)

    ZvAnA, Griffon, KaraSinek and 1 other beğendi

  2. Seti kurdum arkadaşlar  :)

     

    Tüm aşamalar sorunsuz bir şekilde tamamlandı. Sistemi devirdaime bıraktım; 1 saat kadar bu şekilde çalışması gerekiyormuş. Sızdırmazlık testi gibi bir şey. Yalnız bir salaklık edip, Feser katkı sıvısını hemen saf suya karıştırdım. Keşke önce sızdırmazlık testinin bitmesini bekleseydim. Neyse, umarım herhangi bir sorun çıkmaz. Zaten ilk 10 dakikada herhangi bir sızıntı da gözlemlemedim...

     

    Pompa sıfır sesle çalışıyor. Bakalım soğutma performansı nasıl olacak; hızaşırtmalı R9 290'la başedebilecek mi Reserator?

     

    Aşama aşama epey fotoğraf da çektim; düzenleyip buraya koyacağım onları da.


  3. Pleksi'yi kestirdim hocam; vicdansız tabelacı 10 TL'mi aldı  :) CNC tezgahında kestiği için güzel oldu ama...

     

    Bir de bugün bir deterjan firmasının önünden geçerken saf su var mı diye sordum. Var dediler, fiyatını duyunca ilk aldığım yerin beni nasıl üttüğünü anlamış bulundum  :) Oto aksesuarcıdan 1 litrelik ambalajı 3 TL'ye almıştım; burada 4 litrelik bidonu 3 TL imiş. Neyse hemen kaptım bir tane, ne olur ne olmaz diye, yedekte bulunsun...

     

    Artık her şey tamam; operasyon yarın başlıyor  :D


  4. Kullandığım kasanın yapısından ve elimdeki hortumun kısalığından dolayı, hortumları kasaya sokmak için kasanın yan kapağındaki plexiglass pencerede delik açmaya karar verdim. Plexiglass'a zarar vermeden, hortumun geçebileceği çapta yanyana iki deliği nasıl açarız?

     

    Zvana hocam, bir de şunu sormak istiyorum. Rakorları bloğa bağlarken, bu Teflon bant dedikleri şeyden sarıyor musun rakor uçlarına? Yoksa hiç gerek yok mudur?

     

    Başka bir soru: Sisteme sıvı doldurmadan önce, rezervuarın içini özel bir maddeyle temizlememe gerek var mı?


  5. Bugün flowmeter ile Feser sıvı da elime ulaşacak. Reserator'un beraberinde gelen sıkmatik rakorlardan 4 tanesi de EK blokla uyumlu çıktı :) Kırık olan Reserator'un kendi flowmeter'inden söktüğüm sıkmatik rakorlar daha bir estetik görünüyor, onları kullanacağım. Hortum uzunluklarını da ayarlayabilirsem şimdilik başka bir eksiğim kalmadı gibi gözüküyor.

     

    flow_meter.jpg

     

    Pazar günü sistemi kuruyorum; bakalım başımıza neler gelecek :)


  6. Dün akşam saf su ile sistemi doldurup test edeyim dedim. Setin içinden çıkan CPU bloğuna bağlantı yaparak, kırık olan flowmetre'yi de bir şekilde yapıştırarak sistemi çalıştırdım ama pompadan çıt çıkmadı :) Çalışıyor mu çalışmıyor mu belli değil, yani çalışıyorsa bile bu kadar sessiz çalışan bir pompa olamaz değil mi? İlla ki bir devirdaim sesi çıkması lazım. Flowmetre'de de bir hareket yoktu, ama ona pek güvenmiyorum.

     

    Şimdi benim pompam bozuk mu? :( Yeni bir flowmetre sipariş etmiştim, büyük ihtimalle yarın elimde olacak bir de onunla deneyeceğim bakalım.

     

    Seti aldığım arkadaşla konuştum, kendisindeyken böyle bir sorun olmadığını, en son çalışan sistemi söküp kutusuna koyup bir kenara kaldırdığını söyledi. Pompanın kendi kendine bozulamayacağını, ancak susuz çalıştırılırsa bozulacağını ve kendisinin de böyle bir şey yapmadığını belirtti. Ben de ilk çalıştırmayı su dolu iken yaptım, susuz çalıştırma hiç olmadı yani. Arkadaş pompanın hava yapmış olabileceğinden bahsetti, böyle bir şey mümkün mü? Zvana hocam, eğer hava yapmışsa bunu nasıl giderebiliriz?

     

    Eğer pompanın çalışmadığı kesinleşirse pompayı söküp ona göndermemi istedi arkadaş, elektronik mühendisiymiş ve pompayı tamir edebilirmiş. Böyle bir çözüm sağlıklı olur mu, yoksa en iyisi harici bir pompa mı almak?


  7. Setin kendi hortumları şeffaf değil hocam, mavi renkte. Senin bahsettiğin DH'deki flowmeter'ı buldum, arkadaşla anlaştım 20 TL'ye alacağım. Flowmeter'ın bir faydası da şu olacak, setin hortumları biraz gelişigüzel ölçülerde kesilmiş, iki hortumu birleştirmeme yarayacak ve beni ilave hortum alma derdinden kurtaracak (umarım).

     

    Valla bu iş çok masraflıymış ya :) Sistemin kendisiydi, bloktu, flowmeter'di, korozyon önleme sıvısıydı derken epey bir masrafa soktu beni (ama kendim kaşındım), bir de bütün bu parçalar ayrı ayrı yerlerden geldiği için bir sürü de kargo parası ödedim/ödeyeceğim. Umarım elde edeceğim sonuç buna değer.

     

    Seti aldığım arkadaş hediye olarak 120 mm'lik bir de radyatör yollamış bana :) Bari bu radyatörü ve setteki CPU ve VGA bloğu satayım da en azından kargo paraları çıksın. Hoş bu dönemde o bloklar kimin işine yarar bilmiyorum.

     

    Eğer bütün parçalar bu haftasonuna kadar elime ulaşırsa, bu Pazar sistemi ayağa kaldırmayı düşünüyorum. Montaj aşamasını adım adım fotoğraflayıp buraya koyacağım. Zvana hocam sana da yeniden çok teşekkür ederim, üşenmeden vakit ayırıp her soruma ayrıntılı cevap veriyorsun :) İnsanın yabancısı olduğu bir konuda akıl danışabileceği birilerinin olması çok güzel.


  8. Reserator geldi; dev gibi bir kutusu varmış :) Sistemi henüz ayağa kaldırmadığım için çalışıp çalışmadığını deneyemedim. Kutunun içinden farklı hortum tiplerine uyacak bir sürü sıkmatik rakor çıktı, O konuda sorun yaşamayacağım sanırım.

     

    Yalnız şu su akışını gösteren aparat, flowmeter, kırıkmış :) Bir yerlerden flowmeter bulmam gerekiyor. Zvana hocam, flowmeter olmadan seti kurarsam çok mu riskli olur?

     

    VGA bloğu yarın elimde olacak, korozyon önleyici sıvı da haftasonu gelecek galiba. Bir de akü suyu aldım mı eksik bir şey kalmıyor. Umarım Reserator'un pompası çalışıyordur, yoksa bir de pompa masrafı çıkacak başımıza :) Bu pompaların çalışıp çalışmadığını nasıl deneriz?


  9. Onur hocam vallahi Reserator'u bulabileceğimi hiç düşünmüyordum, seneler önce DH 2. el forumlarında satışı yapılan bir ürünü alan arkadaşa mesaj attım satmayı düşünür müsünüz diye. Tesadüf bu ya, arkadaş da masaüstü sistemi dağıtmış, Reserator kuzu gibi yatıyormuş bir kenarda :) 250 TL'den satmayı kabul etti.

     

    İşlemci için hazır su soğutma kiti alınca (Silverstone Tundra TD02 almıştım), kasa içinde gürültü üreten sadece grafik kartı kalmıştı. Fan yapısından dolayı GPU'nun ürettiği tüm ısı da kasa içine doluyor ve kasa içinde duran TD02'nin radyatörü de dahil olmak üzere diğer bileşenleri pişiriyor. Reserator sayesinde bu ısıyı doğrudan kasa dışına alabileceğim, en azından öyle umuyorum yani :)

     

    Dün Witcher 3 oynarken GPU ısısını kontrol ettim, havaların ısınmasının da etkisiyle GPU 90 derecelerde gezmeye başlamış. Bakalım pasif su soğutma ile ne kadar fark edecek? Belki R9 290 gibi dönemi geçmekte olan bir kart için anlamsız bir yatırım gibi görünebilir su soğutma, ama en azından hem merakımı gidermiş hem de daha önceden girişmediğim bir konuyla ilgili tecrübe kazanmış olurum.


  10. Hocam şöyle bir şey buldum, iş görür mü? UV duyarlı falan diye yazıyor ama senin de belirttiğin gibi öncelik korozyon vs. önlemesi. Saf suya karıştırılıyormuş bu da.

     

    http://www.sanalpazar.com/250ml-Konsantre-Mayhems-X1-Uv-Blue-Mavi__isp37926077

     

    Bir de şunu buldum hocam, senin bahsettiğin Feser marka katkı maddesi; fiyatı da daha uygun duruyor bunu mu alsam ki?

     

    http://www.sanalpazar.com/Feser-Base-50ml-Korozyon-Onleyici-Sivi-Seffaf__isp38758742?option=watch


  11. Hocam blok ve Reserator önümüzdeki hafta elimde olacak sanırım. Yalnız aklıma bir şey takıldı, sormak istedim.

     

    Yukarıda Reserator'un bir resmini paylaşmıştım. Bu resimde, Reserator kasanın yanında duruyor ve hortumların konumu itibariyle sistemin pompası en randımanlı haliyle bu konumda çalışıyor diye düşünüyorum. Yalnız şöyle bir sorun var, benim kullandığım kasa Silverstone FT02; hani şu anakartı kasaya tepetaklak taktığımız, tüm çıkışların arkaya değil de üste doğru baktığı model. Şimdi ben Reserator'u kasanın yanına yere koyarsam, hortumların kasanın üstünden dolaşıp kasa içine girmesi gerekecek. Bu durum, sıvı devirdaimini olumsuz yönde etkiler mi acaba, Reserator'un pompası bu devirdaimi yapabilecek kadar kuvvetli midir?

     

    8gNDa7.jpg