AranelSurion

Bu hafta biraz Cyberpunk DLCsini biraz da WH40K Darktide oynadim. Cyberpunk cok keyifli, Darktide da biraz cerez niyetine. Arkadas ortaminda da bu sira Back 4 Blood 'da fena eziliyoruz. Bir de soyle bir parti oyunu kesfettim: https://www.kingofthecastlegame.com/ Bir oyuncunun kral obur oyuncularin telefondan katilip lord oldugu, lordlarin kendi aralarinda ve zaman zaman krala karsi veya beraber komplolar kurduklari cok keyifli bir oyun. Bir yandan multiplayer text adventure gibi, bir yandan da surekli at pazarligi yapip oylamalara falan girdiginiz cok orijinal bir konsepti var. Bir nevi board game gibi, cerezinizi ickinizi alip yavas yavas oynamalisiniz.

Network tarafinda: Bu 5GHz olan routerin WAN portu 1 Gigabit, tabii pratikte bir miktar overhead olacaktir ama 200-600 Mbps arasi bitrateler icin yeterli olur herhalde. Zaten 5GHZda 80MHz width 'dan 160MHz'a gecince muhtemelen congestion sebebiyle stutter vs. oluyor, kablosuzdan dolayi olarak 1.2Gbit (teorik) bir limit soz konusu. Tabii burada switchingden dolayi overhead vs. oluyor olabilir, routerin arayuzunde CPU/MEM kullanimi epey dusuk gorunuyor, yine de latencye 1-2ms ekliyordur. Codec tarafinda: AV1 'i denedim, arada stutter oluyordu bende o donem, codecten olabilir diye degistirdim. Virtual Desktop 'un discord sunucusunda da bilinen bir problem olarak yazilmis. Yine deneyecegim ileride, simdilik parametreleri limitli tutmak adina HEVC 10-bit kullaniyorum.

Synth Rider 'i da kurdum, henuz deneme firsatim olmadi. Ritim oyunu olarak https://store.steampowered.com/app/1345820/Ragnarock/ bu da harika bir oyun. Parlama sorununu pek anlamadim, nasil bir sey? Belki oluyordur da ben pek takilmamisimdir. Beni arada biraz bulaniklik, odak kaybi rahatsiz ettigi oluyor. @epi Benzer bir setup var bende de, tek farki PC, VR icin aldigim ikinci routera degil, ilk routera bagli. Ikinci router ilkine AP, Quest 'e WiFi 'i o sagliyor. Ilk router sadece switchlik yapiyor. Benim icin asil bottleneck switchten ziyade kablosuz performansi oldu, 6E olan router gelince tekrar test edecegim her iki sekilde. Robo Recall ve Grips onerileri icin ayrica tesekkur ederim, bakacagim ikisine de. --- Dun Zenni 'den numarali VR camlari siparis ettim. 15-20 gun surecekmis gelmesi, bakalim gelince nihayet Q3 'deki spaceri dorduncu kademeden ikiye dusurebilecegim, FoV icin nasil bir fark yaratiyor yazarim yine.

Quest 3 masraf kapisi acti bana. Aleti almakla is bitmedi, PCVR icin wireless streaming yapmak istiyorsaniz butun ev networkunu elden gecirmek gerekebiliyor. Benim Fritzbox 'a bir suru alet bagli, Q3 ile ondan stream etmeye calisinca dakika basi bir stutter, ses kesilmesi vs. sikinti oldu. En son gittim Amazon 'dan baska router aldim, ASUS RT-AX57, onu 5GHz 80MHz width ayarlayip bandin bir ucuna, Fritz 'i obur ucune koyunca kesintiler gitti, simdi 90fps 100mbit stream edebiliyorum kesintisiz. Yalniz otomatik bitrate ayarlama ozelligi arada kaliteyi dusurerek kurtariyor isi gibi, daha yuksek bitrate secince de kesilmeler basliyor yine. Simdi bir de Wifi 6E, 6GHz olan ASUS RT-AXE7800 'i siparis ettim bugun Amazon 'dan, tamamen farkli bandda calistigi icin komsulardan vs. etkilenmeyecek, bakalim kalitede bir fark yaratirsa onu tutacagim. Half Life Alyx oynamak icin girdigimiz islere bak. PCVR isinin izdirabi bir yana, iki haftadir aletle ask yasiyoruz. Her aksam Beat Saber oynamadan yatmiyorum, hem Steam 'i hem Quest 'i oyun doldurdum, en begendigim oyunlar da normalde PC 'de oynadigim shooterlar, RPGler degil, golf, masa tenisi, ritim oyunu vs. seyler. Meger bu oyun turleri tirt degil sadece PC dogru platform degilmis. Yine goruntudeki 3D hissi, biraktim Bigscreen 'i, sadece YouTube 'u fullscreen yaptiginizda bile onunuze acilan dev ekran super bir sey. Meta deneyime cok calismis, saglam bir platform ortaya cikartmislar. Ben daha uzun sure oyalanirim artik VRda. Daha zaten Alyx 'in baslarindayim.

Kendim denemedim, detayını da biliyorum desem yalan olur yalnız Windows 'da HDR açıkken SDR desktopda renkleriniz "washed out" gözüküyorsa şöyle bir şey varmış: https://github.com/dylanraga/win11hdr-srgb-to-gamma2.2-icm. Kullanmasanız bile READMEsi bir nevi HDR implementasyonu üzerine blog post gibi, ilginç. BTW, Baldur's Gate 'in HDR implementasyonu da baya iyi. (Bu konuda taç her zaman Doom Eternal 'ın, bana göre)

TL 'de normal yollarla, iş yapar görünür bir şeyi indirip upload edeyim diye ratio kasmak çok zor, belki mümkün değil. Muhtemelen tüm private trackerlar böyledir. Bu işin yolu autobrr, IRCden release olmuş freeleech filmleri anında alıp seed etmeye başlamak. Biraz uğraşırsınız, bir defa yapınca kendi kendini yürütür.

Yüksek kalite (En azından WEB-DL 4K, ideal Bluray 4K) film/dizi indiriyorsanız Torrentleech bana göre cennet. Torrentler son derece hızlı, aradığım hemen her şeyi bulabiliyorum. 1337x 'de hem seed var dediği her torrenti aslında indirmek mümkün olmuyordu, hem de dandik kalite 1-2GB filmleri yüksek kaliteymiş gibi göstermek vs. cambazlık çok oluyordu. TL 'de her iki durumu da yaşamadım henüz. Daha kaliteli bir katalog var.

HDR için referans oyun benim için Doom Eternal. Mükemmel bir implementasyon yapılmış, HDR açık ve kapalı denerseniz farkı çok net hissediyorsunuz, zaten karanlık çok sahne olduğu için de HDRın farkı bu oyunda net hissediliyor. HDR oynanması gereken bir oyun, ve HDR açıkken farkı 30 saniyede hissetmiyorsanız ya monitörün kendisi ya da monitör ayarlarınız muhtemelen yanlış. Çoğu oyunda ben HDR + FALD ı denemeden önce (OLED burada bir tık daha ötede bir teknoloji) farketmemişim, ancak karanlık, gerçek siyah renkler kullanılmıyormuş bile. Mesela DE 'deki ya da Dead Space remake 'deki karanlık ile, Cyberpunk da gökyüzüne gece baktığınızdaki koyu mavi görüntü aynı değil. Ancak monitörü değiştirince farkına vardım bunun.

Yazdım mı hatırlamıyorum, ben de birkaç ay önce eski LG 27UD58-B 'den Samsung Neo G8 'e geçtim. Attan inip ferrariye binmiş gibi oldu tabii. İki monitorün Rtings incelemelerine bakınca nasıl bir upgrade olduğu daha iyi anlaşılıyor. HDR ve FALD 'a çok önem vererek almamıştım monitörü, esas aklımı alan faktörler bunlar oldu. Şimdi HDR olmayan bir oyun açınca gözlerim hemen arıyor. Aynı şekilde VRR (G-Sync compatible) büyük nimet. Tazeleme hızı olarak bu monitör 240fps 'e kadar çıkıyor. Benim için 60 'dan 100 civarına çıkmak güzel fark yaratıyor, ancak özellikle dikkat etmiyorsam 120 ile 240 arasında öyle büyük farklar hissetmiyorum. Tabii kişiden kişiye değişir, forumda zamanında "120'yi gördüğüm andan beri 60'a bakamaz oldum" tarzı mesajlar görürdüm, ben o boyutta bir fark hissetmiyorum. https://www.testufo.com/ hariç tabii, orada 120 'ye bile iki saniye bakmak baş ağrısı yaratıyor. Onun dışında 4K, 32", epey curved bir monitör. Ben sevdim baya.

DLSS3, DLSS2 ile backwards compatible diye hatırlıyorum. Sadece frame gen. RTX4xxx gerektiriyor.

Foruma bir klavye/mouse başlığı şarttı, çok iyi olmuş. Benim kendi bilgisayarımda şu ikili var: Logitech G903, hem solak olmam sebebiyle ambi-dextrous olması büyük fark yarattı, hem de ilk defa bu mouse ile kablosuza geçtim ve geri dönüş olmadığını anlıyorum. Kablosuz olmasına rağmen fark edilebilir bir latency söz konusu değil, ve Logitech G serisinde alışılageldik infinite scrolling, bir sürü programlanabilir buton vs. mevcut. 1000hz ve zilyon DPI da destekliyor, ben yine 2400 DPI kullanıyorum. Bu da klavyem, Logitech G710, Cherry MX Blue switchli olanı bu: İş için kullandığım Mac 'de Apple 'ın magic keyboardı takılı. O da şaşırtıcı derecede kaliteli bir klavye, aslında low profile 'ı tercih ettiğimi o klavye sayesinde fark ettim. -- Bu sıralar klavye konusunda bir devrim peşindeyim, ergonomik, ortholinear ve split bir klavyeye geçmeyi istiyorum yıl ortası gibi. Hem bilgisayarda iş + oyun icabı günde 8+ saat geçiriyorum, bir de de sol elde mouse kullanan azınlıktan olduğum için, normal klavyedeki kolları ortada birleştirip omuzları daraltmak zorunda bırakan şeklin ergonomik olmadığına karar kıldım. Kolları iki yana genişçe açıp çalışabilmek, veya oyun oynarken sol spliti kenara kaldırıp sadece sağ split + sol mouse ile (bir nevi gameboard olarak) oynamak istiyorum. Şu sıralar yaz ortası gibi çıkacak şu klavyeye bakıyorum: Fiyat kol böreği, ancak özellik olarak ne ararsan var. Split, Ortholinear (tuşlar dikey paralel sıralanmış), Kablolu+ BT & RF Kablosuz, tamamen programlanabilir, tenting, per-key RGB, hot-swappable mekanik switchler, sayarken siparişi veresim geldi ama Haziran 'da çıkacak, henüz piyasada yok. Bilgisayarda ömür geçirenler için bir nevi yatırım bu alet. Link koymayı unutmuşum: https://dygma.com/products/dygma-defy , derin bir nefes almadan fiyat etiketine hiç bakmayın. (ve o fiyat baz model için) Alternatif olarak Reddit 'de klavyeleri parça parça DIY toplayıp çok acayip split klavyeler yapan adamlar var, onların tayfa şurada: https://www.reddit.com/r/ErgoMechKeyboards/

Açılacağını söyledikleri saatten en az 15dk önce açıldı oyun, ilk saldıranlar 10-15dk bekleyip girdiler. Bu şekilde ben 2-3 saat oynadım bugün, ve affetmedim yapıştırdım pre-orderı arkasından. Benim için bu oyun olmuş. Karakter değiştirirken koptum az önce, şimdi sıra 30dk falan. Daha önceden pes ettiyseniz şimdi denemek için güzel zaman.

Nvidia 'nın CES'de gösterecekleri: https://www.nvidia.com/en-us/geforce/news/geforce-rtx-ces-2023-announcements/ DLSS3 destekli oyunların sayısı beklendiği üzere artıyor, Atomic Heart için DLSS3, Dead Space için DLSS2 gelecekmiş. Aynı şekilde bazı yeni oyunlara da (WH: Darktide gibi) Reflex desteği geliyormuş. Hem DLSS2 hem de DLSS3 için iyileştirmeler olacakmış, bunlar belli ki her oyun için ayrı gelecek yine, Cyberpunk ilk örneklerinden biri olacakmış. Üstteki linkte daha detaylı anlatımı var. RTX Video Super Resolution diye bir özellik duyurdular, Chrome/Edge üzerinden izlenen 1080p ve daha düşük videoları AI upscale edecekmiş, bu tarz GPU'dan faydalanan ve desktop uygulamaları geliştiren çözümler benim çok ilgimi çekiyor, merak ediyorum bunu. RTX 20/30/40 serisi kartlar destekliyormuş. Portal: Prelude modunun yapımcısıyla ortak çalışmışlar, Portal: Prelude RTX yakında çıkacakmış. Bu sırada RTX Remix de early access 'e girecekmiş yakında. Tabii üstte de yazılan yeni hardware duyuruları da var, CES 'in hakkını vermişler.

Bu başlık aklıma düşürünce bugün birkaç saat açıp takıldım RDR2 'de, 3 sene sonra hala dünyasının canlılığı ve atmosferini yakalayabilecek bir oyun çıkmadı, hemen içine çekiyor insanı.

Avrupa genelini bilmem ama Almanya 'da hiç 7900 XTX yok satışta diyebilirim, olan da 3-5 scalper. XT 'ler ise her yerde mevcut. Bundan iyi sattığı sonucu çıkabileceği gibi yetersiz tedarik edildiği sonucu da çıkabilir tabii. -- Ben her şekilde bu fiyatıyla çok mantıklı bir ürün olmadığı düşüncesindeyim.

Bunun tersi akla daha yatkın. Callisto Protocol Intel GPU'larda, konsolda, mobilde, akıllı kol saatinde de çalışsa DLSS olmayacak. Nvidia sadece kendi donanımında, kendine has, proprietary teknolojiler üreten bir firma, bir nevi GPU'nun Apple'ı. İlk sefer de değil, benim aklıma bundan önce PhysX geliyor, *Works geliyor, GSync geliyor, CUDA da yanılmıyorsam aynı şekilde. Bu teknolojilerin her yerde çalışmasının önündeki engel Nvidia 'nın patentli, trademarklı ürünleri olmaları. Nvidia istese bunları açık kaynak yapıp ortak standartlar oluşması için çalışabilir. Bunları exclusive tutmak NV'nin ekmek kapısı olduğu için yapmıyorlar. Nvidia istese bu teknolojiler her yerde desteklenir, başka üreticilere "neden Nvidia 'nın teknolojilerini Nvidia olmadığınız halde desteklemiyorsunuz" diye sormak anlamsız. Ben de Breath of the Wild oynuyorum, orada da DLSS yok mesela.

İncelemelerden yola çıkınca kartın bu fiyatının saçmalık olduğu anlaşılıyor. RT 'ye pek önem vermeyenlerdenim, bana gören vazgeçilmez olması için birkaç nesil daha geçmesi, Steam'da %2-5'lik bir kitleyi aşması, bu işin konsollara dahi iyice düşmesi lazım ki stüdyolar bu işi ciddiye alsın. GPU'lar desen zaten şu anda her yönden performans talebine karşılık verebilen ancak belki 4090 var. Cyberpunk gibi talepkar bir oyunda DLSS/FSR olmadan 4k60hz daha şimdilerde mümkün oldu. Bunun daha 120/144/165hz 'i var, yüksek kalitede, akıcı, yüksek çözünürlüklü görüntüyü daha fırından taze çıkmış $1200 'lık kartla bile elde edemiyorsunuz. Kendi adıma benim önceliğim RT'den önce bu. DLSS bir yere kadar merhem oluyor ancak adını verdiğim oyun çıkalı da iki yıl oldu. Tam da bu sebeple AMD'nin yeni kartlarından belki alırım diyordum. Bu kart $800 olsa RT 'yi kenara koyar belki alırsınız, aradaki farkın bir kısmı Nvidia tax (kötü anlamda demiyorum, kaliteli ürünler üretiyor NV rakibine kıyasla), biraz driverına sıkıntısına katlanmak kabul edilir belki. E şimdi bu karta $1000 ödeyeceksem neden $1200 ödemeyeyim yahu, daha iyi desteklenen, RT, DLSS3, productivity avantajı olan kartı almayıp kim bu kartı alır? tl;dr NV'den başka pazarda oyuncu yok, bu fiyatlara alışma zamanı gelmiş gibi.

Bunun farklı varyasyonu Türkiye App Store 'da var. En popüler uygulamadan, 5 kişinin kullanacağı kimsenin bilmediği niş uygulamalara kadar her uygulamada alta "çok eyi ama ingiliççe", "türkçe dil istiyoruz" yorumu bırakanlar. Ben bunlara türkçe dil çetesi diyorum artık, bunların yorumu dışında uygulamalara dair herhangi bir işe yarar yorum okumak mümkün değil.

https://en.wikipedia.org/wiki/Metal_Mutant ?

Dün akşam izledik, tek kelime özet: ehhh. Kötü değil, iyi de değil. Bu bütçeyle, oyuncularla, worldbuilding ile oraya kimi koysanız bu kadarlık bir işi çıkarır. O anlamda serinin potansiyelini heba etmişler. Kısacası bunu ciddiye alıp Matrix 4 diye beklentiyle izleyecek insan üzülür. Bir nevi fan yapımı, nostalji amaçlı düşük bütçeli atıştırmalık olarak izlerseniz (ki zaten film de buraya yönlendiriyor izleyiciyi), kötü de film değil, keyif alınır.

Bu vesileyle kendime güzelinden bir iPhone 11 (128GB) aldım, 6S+ 'ı değiştirdim. Önceden aklımda bir model olmadan Apple Store 'a gittim, 11 ve 13 'e baktım, 12 'nin fiyatı saçmaydı çünkü, Pro/Max modellere de zaten bakmadım, çünkü telefona €1k üzeri vermek istemiyorum. 13 'ün ekranı daha güzel, fontlar falan daha keskin, kamerasının da daha iyi çektiğini benim gibi fotoğraftan anlamayan bir adam bile 2 fotoğrafta söyleyebilir. Başka da dikkat çekici bir farkını göremedim. Telefonda oyun oynamıyorum, Switch var, App Store oyunları da dandik. Diyeceğim o ki smartphonelarda bir süredir ciddi yenilik pek yok, özellikle Apple tarafında daha iyi kamera, daha iyi SoC, onu da benim gibi telefonu WhatsApp/Telegram için, en fazla Safari/Maps için taşıyan adamlar pek hissetmez. Ancak iki sene öncenin modellerine Apple ciddi indirimler yapıyor, zaten 6S 'lerde bile hala updateler geliyor, parça/pil bulunuyor. Şöyle bir düşündüm, 900€ 'ya 13 alacağıma gittim 600€ 'e 11 aldım. Telefonu uzun süre değiştirmiyorum zaten, olur da 14 ve sonrasında çok sağlam modeller çıkar, dünya değişirse 300€ cepte. Benim gibi telefondan pek beklentisi olmayıp, Android almaya da cesaret edemeyenler için 11 çok cazip bir alternatif.

PvPvE özelliklerinden bahsettiler dün, Blizzard 'da birisi The Division serisini iyi takip etmiş. Anlattıkları kadarıyla tam olarak Dark Zone 'u Diablo 4 için yapıyorlar. PvPvE için özel alanlar olacak, orada topladığınız shardları bir yere götürüp teslim etmeniz gerekecek, ama önce davranan oyuncular sizi öldürüp çalabilecek. Öldürenler haritada işaretlenecekler ve hayatta kalmaya çalışacaklar vs. vs. Anlatılan mekanikler bire bir uyuyor. Güzel de olur, DZ taze bir konseptti, TD serisinin dışında da benzer tarz oyunlarda yaşaması güzel.

Kotaku zaten vakit harcayıp okuyacağınıza bulvar gazetesi alınacak bir mecra, o açıdan bu kitap da tahmin ediyorum ki vakit kaybıdır.

Kullanılabildiği doğru ancak her zaman düzgün olmuyor. Nvidia 'nın test ettiği destekli monitörler listesinde değilse (liste zaten çok kısa) biraz şansa kalıyor. Kimi monitörlerle düzgün çalışıyor, kimisinde çeşitli sıkıntılar oluyor veya hiç çalışmıyor. Benim LG 27UD58 monitörümde Freesync 'i açmak ciddi stuttering getiriyor mesela, o nedenle açmıyorum.

Yalnız kim ne oynayacak, nasıl bir beklentisi var bunlar bilinmeden bence yapılan tavsiyenin de, çıkarımın da doğruluğu tartışılır. Mesela 144hz monitör falan denmiş, Steam Hardware Survey 'e göre oyuncuların %65 'i hala daha 1080p monitor kullanıyor, %5 'inin 144hz monitörü ve onu besleyecek GPUsu varsa şaşırırım. Erdoğan gibi "bunlaar monşeer" demiş olmayayım ama forumun beklenti ve alım gücü belli ki ortalamanın epey üzerinde. Kardeşinizin böyle enthusiast seviyesinde beklentileri yoksa göz önünde bulundurun bence. Genelde ne oynadığınız bile çeşitli kararları etkiliyor, mesela ben genelde SP, narrative-driven oyunlar oynuyorum, benim için renkler, çözünürlük, tazeleme hızından önemli. Tüm gün CS:GO oynayan adam için bunun tersi geçerli. CPU 'nun bir marifeti yok denir genelde, MMO, RTS, emulator falan oyunları oynayacaksanız CPU baya önemli. Kendim bilmiyorum şu anda parça fiyatlarını, benim gördüğüm kadarıyla wazzap 'ın yazdığı sistem mesela 6800 liraya hiç de fena görünmüyor. Belki monitörden falan da kırpılabilir, ya da RAM 8GB alınır, yetmeyince bir iki yıla 16 'ya yükseltilir, vs.