T800

Bilakis, hayat dolu kardeşim.

Tsushima’da DLSS-Quality modunda Preset J yine iyi, baya keskin bir görüntü oluyor. Ancak yine artifact olabiliyor bazen. Yine de Preset K kadar değil. DLAA’de ise yine bence Preset E.

Ben halen oynuyorum uzun bir süredir EA Play ile devam ediyordum en son EA Play iptal edince iki küsur dolara Steam’den aldım ben de.

Latest denildiği an sanırım otomatik olarak Preset K seçiliyor.

Bu arada oyunun default DLSS .dll versiyonu ile Nvidia app. üzerinden force edilmesi halinde hangi preset seçili olduğunu gösteren Nvidia overlay’i için:

HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\NVIDIA Corporation\Global\NGXCore bulmak gerekiyor. Yeni bir ShowDLSSIndicator isimli DWORD (32-bit) anahtar girişi yapılıyor ve buna decimal olarak 1024 değeri giriliyor. Bundan sonra oyun başladığında DLSS ile ilgili Nvidia overlay’i görülebiliyor. İptal için bu girişi silmek yeterli.

Tsushima için bende DLAA çok yumuşak bir görüntüye sebep oluyordu mesela sanırım default olarak Preset F kullanıyordu, ben Preset E force edince baya düzeldi DLAA için görüntü. Tabii Game Filter altından yine Sharpening+ açılı ancak kendi varsayılan haline göre daha düzgün oldu görüntü Preset E ile.

Nvidia App. üzerinden oyun bazında DLSS ayarları değiştirilebiliyor.
 

Oyun bazlı olarak oyunla ilgili ayarlardan DLSS ön ayarları değiştirilebiliyor. Oyun bazlı olarak bazen frame generation kısmını da “Latest” olarak ayarlamak mümkün. Böylece DLSS .dll dosyaları, üçüncü parti program vb. uğraşma gereği olmuyor. 
 

Buradan yapılabilecek ön ayarlarda:

Convolutional Neural Network(CNN) Modeller(Bunlar eski modeller, DLSS 4 ile ayrıca Transformer Model geldi):

Preset A (intended for Perf/Balanced/Quality modes): o An older variant best suited to combat ghosting for elements with missing inputs (such as motion vectors)

• Preset B (intended for Ultra Perf mode): o Similar to Preset A but for Ultra Performance mode

• Preset C (intended for Perf/Balanced/Quality modes): o Preset which generally favors current frame information. Generally well-suited for fastpaced game content

• Preset D (intended for Perf/Balanced/Quality modes): o Similar to Preset E. Preset E is generally recommended over Preset D.

• Preset E (intended for Perf/Balanced/Quality modes) o The default preset for Perf/Balanced/Quality mode. Generally, favors image stability

• Preset F (intended for Ultra Perf/DLAA modes): o The default preset for Ultra Perf and DLAA modes.

• Preset G (Unused)

*Yukarıdaki bilgilerin DLSS resmi dökümanında yer aldığı Nvidia developer forumunda bir mesajda belirtilmiş:

https://forums.developer.nvidia.com/t/dlss-preset-for-unreal-archviz/288709

Benim anladığım kadarıyla J ve K Transformer Model. İkisinin de birbirine karşı üstün ve zayıf olduğu yerler var.

Ghost of Tsushima mesela K ile pek iyi sonuç vermiyor. Preset E baya iyi Tsushima için.

Windows 11’de auto color management gelmiş update ile, daha önce fark etmemiştim.

Buna dikkat edin açıksa(System-Display ayarları altından kontrol edilebilir) sRGB renk derinliğine clamp ediyor. Renk ayarlarınızı bozabilir bu durum.

Eski bir şey de olabilir ancak daha önce ya aktif değildi ya da farketmedim bilemiyorum.

LG tarafında ise eski WOLED üç renk katmanlı panel yerine yeni nesil primary RGB tandem olarak tabir edilen dört katmanlı panel teknolojili paneller gelecek. Bu şekilde panelin parlaklığı ve renk performansı arttırılıyor.

Bu şekilde 27” 2560x1440 280Hz ve 27” 2560x1440 540Hz(Dual Mode ile 1280x720 720Hz desteği de var) paneller gelecek. Bunlar da True Black 500.

Samsung’dan iki adet Gen 4 OLED panel gelecek, ilki 27” 5120x2880 5K 120Hz(yüksek verimli EL 3.0 enerji verimliliği arttırılarak mümkün oluyor bu panel) 217 PPI gibi müthiş bir PPI değeri var. Apple retina ile aynı değerler.

Ayrıca bir de 34” 3440x1440 360Hz panel gelecek haberlere göre.

Bunlar bir de True Black 500 paneller, eski jenerasyonlar True Black 400.

Looter shooter oyunlar hep böyle grinding kaçınılmaz.

The Division serisi ile Destiny 2 benim en uzun saatler harcadığım oyunlar.

Asus’tan XG248QSG Ace isimli 24” TN panelli 610Hz bir monitör geliyor. 
 

İlginç olarak TN panele göre yüksek renk gamut değeri ile dikkat çekiyor, %90 DCI-P3 değeri verilmiş. Bu tip monitörlerin kullanımı backlight strobing üzerine, bu monitörde de ASUS ELMB2 teknolojisi var. Bu tip çok yüksek tarama hızlı TN modellerin backlight strobing ile yakaladığı hareketli görüntü netliğine başka bir panel teknolojisi ulaşamıyor halen. Valorant, Overwatch, Counter Strike gibi oyunlar için tercih edilebiliyor bu modeller.

Destiny 2 çıktığından beri oynuyorum, ancak zaman zaman dönüyorum, dalınırsa çıkılmıyor baya zaman tükettiriyor, solo olarak oyunun iyi silah, zırh veren raid, nightfall içeriklerini yapmak başlarda imkansızdı, sonra sonra matchmaking benzeri şeyler çıktı. 
 

Zorluk seviyesi yüksek Nightfall, Raid için mekanikleri bilmek lazım yine Dungeonlar için de aynı şekilde. Tanıdık grup olmadan bir girelim mekanikleri çözeriz gibi bir durum imkansız. 
 

Kısaca solo bir yere kadar gelmek mümkün ancak oyundan tam anlamıyla yararlanmak için tanıdık bir grup mutlaka lazım. Multiplayer için de bu geçerli, solo bir yere kadar burada da.

Raid öğreten mesela bazı kişi, gruplar da var, yok değil ancak bunlara denk gelmek de kolay değil o kadar, genelde topluluk toksik, sıfırdan başlamak için tavsiye etmezdim

Gen 3 update QD-OLED panelli, hem SDR hem de HDR olarak 360Hz QD-OLED Gen 3 panelden daha yüksek kandela değerlerine çıkabilen(ki tek farkı bu, kullanılan PC, oyunda 360 FPS üzeri görülemeyecekse eski 360Hz panelden zamanlama vb olarak bir üstünlüğü yok) MSI MAG 272QP X50 modeli Avustralya’da satışta, fiyatı 1399 AUD. USD çevrimi ile fiyat 903 USD.

Asus XG32UCWG(True Black kaplama WOLED, 4K 165Hz-1080p 330Hz Dual mode 32” panel) 5099 CNY’den Çin’de satışa çıkmış. USD’ye çevirirsek 710 USD.

Bir de XG32UCWMG kodlu 240-480Hz dual mode panelli model var onunla ilgili bir bilgiye ulaşamadım.

Avrupa Birliği bölgesinde 14 Ağustos’ta satışta olması bekleniyor.

3840x2160 monitörü integer scaling ile hem AMD hem de Nvidia tarafında sürücü ayarlarından 1920x1080(benzer şekilde 2560x1440 monitörü de 1280x720) olarak kullanabilirsiniz. 2026’da gelmesi beklenen 5K monitörleri de 2560x1440 olarak kullanabilirsiniz. Okuduklarımdan anladığım bu, oturup uzun uzadıya denemiş değilim.

Şu andaki LG dual mode 4K 32” modeller bundan farklı, kullanıcı deneyimlerine bakılırsa kalite integer scaling seviyesinde değil, bulanık. Bu da herhalde 1080p için 480Hz tarama hızına çıkmasından kaynaklı.

Şunu belirtmek lazım 4K çözünürlükte DLSS Performance ayarı seçilirse etkin render çözünürlüğü 1080p seviyesine düşüyor, ancak hele DLSS Transformer model ile kalitenin, integer scaling native 1080p çözünürlükten daha üst seviyede olacağını düşünüyorum. Performans olarak ise integer scaling 1080p önde olur diye düşünüyorum.

Üşünmezsem denerim bir ara.

Şunu da belirteyim, neden 4K 32” OLED monitörler daha önce çıktı 27” modele göre denilirse piksel fazlalığı ve dolayısıyla yoğunluğu nedeniyle ısınma probleminin ortaya çıkması ve panelin bu nedenle parlaklık sınırlamasına arzu edilen seviyelerden daha önce girecek olması ile 27” 2560x1440 modellerin parlaklık seviyesinin yakalanamaması diyebiliriz.

Samsung bunu QD-OLED dördüncü jenerasyon ile piksellerin enerji ihtiyacını ve haliyle ısınmasını bir önceki jenerasyona göre belirgin seviyede düşürmesi ile 27 inç 2560x1440 panel parlaklık seviyesini 27” 3840x2160 panelde koruması ile mantıklı hale geldi.

Bu arada ne LG ne de Samsung tarafında böyle jenerasyon ayrımı falan yok, bu ayrım bu konuda inceleme, haber vb siteleri tarafından yapılıyor.

Ağustos içinde Asus’tan iki adet WOLED(LG panel) 32 inç ancak bu defa bir önceki PG32UCDP’den farklı(UCDP mat panelli bir model, 32 inç boyutunda QD-OLED tarafında olduğu gibi parlak panel gelmemişti sanıyorum) True Black olarak adlandırılan ve anladığım kadarıyla Asus’a özel, parlak panelli, yine çift modlu(4K 240Hz-1080p 480Hz ve 4K 165Hz-1080p 330Hz) XG32UCWMG ve XG32UCWG modelleri gelecek. Bunların kaplamalarının da önceki nesillerdeki gibi olmadığı, yansımalara karşı daha başarılı olduğu söyleniyor. 
 

Bir önceki nesildeki parlaklığı arttırıcı Micro Lens Array+ bunlarda da var haliyle ve bir önceki nesilden başka bir farkları da yok. Yine True Black 400 bu paneller de.

QD-OLED tarafında ise yine Ağustos’ta veya Eylül’de yayılır artık diye düşünüyorum QD-OLED(Samsung panel) 2560x1440 27 inç 500Hz modeller gelecek. Bunlar da True Black 500 standartlarına uyum dışında bir önceki nesil ile tamamen aynı panel diye düşünüyorum. Üçüncü nesil yani yine.

Kısaca WOLED, QD-OLED birbirlerine karşı üstünlüklerinden bahsedersek WOLED panelli monitörlerin benim gördüğüm en büyük üstünlüğü ışıklı ortamda daha başarılı olmaları, QD-OLED monitörlerde quantum dot katmanı nedeniyle panele ışık gelmesi durumunda siyahlık bozuluyor, mor bir gölge oluşuyor monitörlerde. WOLED panelde böyle bir durum yok. 
 

QD-OLED paneller de WOLED’e göre ciddi renk başarımına sahip, HDR oyunlarda bu farkını ortaya koyuyor ve renkleri WOLED panellere göre daha canlı.

Burada mastering falan gayet güzel açıklamış.

Gösterebildiği 10 Bit doğru ancak 12 Bit seçimi olduğuna göre yine banding azaltıcı bir şey çalışıyor herhalde arka planda, teknik durumunu bilemiyorum, araştırmak gerekir.

HDR10+ da Samsung’un Dolby Vision’a rakip olarak çıkardığı bir standart. Samsung dışında destekleyen yok herhalde.

Sekiz on tane oyun var bunu destekleyen. Dolby Vision oyun da PC tarafında var mı bilmiyorum, Asus PG32UCDM var bildiğim Dolby Vision destekli. Onun dışında Alienware’den de var bir model yine Dolby Vision destekleyen. Ancak oyun yok bu noktada.

Konu ile ilgili güzel bir okuma buradan yapılabilir:

https://www.rtings.com/tv/learn/hdr10-vs-dolby-vision

Şöyle, HDR10 iki oyunda 12-Bit renk derinliği seçimi kötü sonuç verdi demek istedim, 10-Bit ayarı daha iyi oldu bu oyunlarda. Bilmem yanlış mı anlaşıldı veya yanlış mı ifade ettim ?

10-Bit ve 12-Bit renk derinliklerini denedim, Cyberpunk 2077 HDR10+ aktif hale getirdikten sonra 12-Bit ciddi yarar sağlıyor 10-Bit’e göre.

HDR10 olan iki oyunda da 12-Bit renk derinliği ayarlamak renklerin solmasına yol açıyor, 10-Bit kesinlikle daha iyi oldu bu iki oyun için.

Red Dead Redemption 2 de HDR10+ destekliymiş, beğendim baya Cyberpunk’ta orada da deneyeceğim bir bakalım.

Şu ama en doğrusu bence monitörün renk derinliği yüksek ise, SDR oyunlar için Nvidia ayarlarından 8-Bit renk derinliğine alıp monitörden de sRGB color space clamp etmek.

HDR oyunlar için 10-Bit renk derinliği ayarlayıp monitörün de color space ayarını DCI-P3 renk uzayına göre ayarlamak.

Kullanan oyun varsa HDR’da olabilir fark belki, bilmiyorum hiç, SDR oyunlar hep 8-Bit zaten, bildiğim tek 10 Bit SDR oyun Alien Isolation.

HDMI kablosu üzerinden HDR10+ çalıştı Cyberpunk 2077, daha iyi bir deneyim oluyor kesinlikle, kontrast ayrıntıları daha belirginleşiyor. Baktım ancak pek HDR10+ destekli oyun yok. Bir de HDMI kablo üzerinden bağlayınca 10 Bit renk derinliğine ek olarak 12 Bit renk derinliği de seçebiliyorum Nvidia çözünürlük ayarları üzerinden, DP1.4 üzerinden 10 Bit seçilebiliyor en fazla.

Monitörünüz destekliyorsa bu oyunda HDR10+ Gaming aktif hale getirebiliyorsunuz Video ayarları altında.

Ancak kullandığım iki Samsung monitörde de DP 1.4 üzerinden HDR10+ açık hale getirsem bile herhangi bir değişiklik olmuyordu.

Meğerse Nvidia’nın DP1.4 üzerinden HDR10+ desteği yokmuş. RTX 4080 üzerindeki HDMI 2.1 üzerinden destek varmış sadece.

RTX 5XXX serisi için durum nedir bilmiyorum ancak DP2.0 üzeri destek var sanırım ancak yine de denemeden bir şey söylenmez.

HDR 10+ desteği de Samsung dışında diğer OLED veya mini LED monitörlerde yok sanırım.