İyi ki Doğdun HD 4800 Serisi! (Donanım Nostaljisi) 0

[mamad 363]

Videocardz.com'da haberi yapılınca böyle bir başlık bulunsun dedim. HD 4800'ler tam 15 yıl önce duyurulmuş.

https://videocardz.com/newz/ati-radeon-hd-4870-and-hd-4850-gpus-were-released-15-years-ago

Şaka gibi yahu. Hani FX 5000 serisi çıkalı 15 yıl oldu dense tamam derim, şaşırmam ama HD 4800'ler üstünden bu kadar geçmiş olması garip geliyor. Gerçi FX'ler çıkalı 20 yıl olmuş (yok artık!).

Tabi birçok seri içinde neden HD 4800'ler için böyle bir haber girilmiş ya da böyle bir başlık açıyoruz diye sorulacak olursa, hemen hemen hepimizin bildiği gibi bu seri rekabetin zirvesi bir hamle sayıldığı için diyebiliriz. O dönem ekran kartı fiyatlarını yükseltmeye yeltenen Nvidia GTX 280 gibi yüksek güç tüketen, ısınan, gürültülü çalışan ve yenilik sunmayan kartını 650 dolardan sunmuştu. GTX 260 gibi pek de güçlü olamayan ve yine yenilik sunmayan modelini 400 dolardan satıyordu. Ati HD 4800'lerle F/P anlamında çıtayı o kadar yukarı çekti ki; bir daha böyle bir hamle görmedik. 4870, ilk gddr5 bellekli karttı. Fiyatı 300 dolar olup performansı 260'ın önündeydi. Zaman zaman 280'i bile tokatladığı oluyordu.

4850 ise, 4870'in gddr3 kullanan versiyonu gibiydi. Tabi gpu hızı da biraz daha düşüktü. Shader sayısı aynıydı, 800 sp bulunuyordu. O yüzden performansı çok geride kalmıyordu. 200 dolara 260'a yakın performans alınıyordu. Yani Ati, neredeyse rakibinin yarı fiyatına benzer performans sunuyordu. Ayrıca güç tüketimi konusunda da kötü durumda değildi ve özel tasarımlarla gayet serin ve sessiz çalışan kartlar sunulmuştu (4850'nin maliyetini düşürmek için 3850'nin referans tasarımı ile gelmiş olması sebebiyle hayvan gibi ısındığını unutmayalım, berbat bir tasarımdı).

Shader sayısı demişken kartlar çıkmadan önce 480 sp ile geleceği şeklinde iddialar yayılmıştı. Bu yeni modellerin 3800'lerden %50-60 kadar yüksek performans göstermesi bekleniyordu. Son ana kadar da 800 sp bilgisi sızmamıştı. Ne zaman ki kartlar editörlere gönderildi, kartların 800 sp ile geldiği anlaşıldı. Zaten o andan itibaren işin rengi değişmişti. Zira bu %150'lik bir birim artışı anlamına geldiği gibi Ati mühendisleri, 2900 ve 3800'lerdeki düşük AA performansını da bu yüksek shader gücünden faydalanarak çözmeyi başarmıştı. İncelemeler geldiğinde de görüldü ki AA performansında Ati, müthiş bir sıçrama yapmıştı. Hatta bazı durumlarda AA açıldığında performans artışı görülüyordu. O da stream processor mimarisinin abuk ve verimli olmayan yapısıyla alakalıydı. Ama neticede Ati, birkaç ay içinde performansını ortalama %80-100 arasında artırarak (AA açıldığında ortalama %100 ve biraz üzeri dememiz mümkün) ve Nvidia'nın karşısına dikilecek müthiş iki yeni model çıkarmıştı. Sonrasında 4870x2, 4830, 4890 ve 4770 (ilk 40nm gpu) gibi kartlarla serisini donatmıştı.

Tabi 4870'in 512 mb bellekle sunulması, 4850'nin berbat tasarımı sebebiyle sıcak ve gürültülü çalışması, AF sorununun hala çözülememiş olması, boştaki güç tüketiminin yüksek kalması gibi sorunlar bulunuyordu. Bunların çözümü için 15 ay beklemek gerekti; 5800'lerle tüm bu sorunlar hallolmuştu. O da ayrı bir hikaye.

Edit: 4800 serisinin bizler yani Türk kullanıcılar için özel bir önemi de bulunuyor. O dönem, döviz kurlarının en düşük olduğu zamanlardır. 2008 yazı, dolar 1,2 lira seviyesinde hatta 1,15'i bile görmüş. O sıralar 1 dolar = 1 lira olur mu tartışmaları dönüyor. Tam da o günlerde 300 dolara üst seviye kart sunuluyor. Ve gerçekten üst seviye. En güçlü modelden %10-15 kadar geride. KDV ile birlikte 400 liraya 4870 bulunduğunu hatırlıyorum. Fakat bu rüya pek uzun sürmedi. Zira 4870 zaten geç çıkmıştı. İlk modeller de ülkemizde 330 dolar gibi fiyatlardan sunulmuştu. Tam fiyatlar oturdu derken döviz kurları artmaya başladı. Zaten Ekim ayında mortgage krizi bize de yansımış, dolar kurunda %40 kadar bir artış olmuştu. İnternette geyiği dönen "dolar 1,7 olmuş, bilgisayar alınmaz bu zamanda" cümlesi de o günlerde yazılmıştı.

Şimdi bu efsane serinin üzerinden 15 yıl geçtiğini görünce yazmak istedim. Buradakilerin çoğu hikayeyi ayrıntılarıyla biliyordur. Yine de bulunsun.

Haziran 27, 2023 mamad tarafından düzenlendi

[T800 836]

Sapphire HD4850 crossfire ile Crysis oynuyordum o dönem, HD4850 tek slot karttı, kullandığım en son tek slot kart olmuştu.

[mamad 363]

3 dakika önce, T800 said:

Sapphire HD4850 crossfire ile Crysis oynuyordum o dönem, HD4850 tek slot karttı, kullandığım en son tek slot kart olmuştu.

Demek o zaman bile crossfire... Ben de o yıl şubat ayında 9600gt almıştım. Sonra da SLI denemek için anakart ve bir 9600gt daha almıştım. Deneyimlediğim kadarıyla SLI işini hiç beğenmemiştim. Sonradan geyiği çok dönen micro stuttering sorununu feci şekilde yaşamıştım. Sorunun adını bile bilmiyordum. Bir türlü de çözememiştim. Onları satıp 9800gtx almıştım. Onu da beğenmeyip 4850 almıştım diye hatırlıyorum. Bir daha da çift karta tövbeler olsun demiştim.

[T800 836]

9800GX2 de kullanmıştım, tek kart çift GPU.

[Najaz 3.750]

Benim koleksiyonda HD4000 serisi kart yokmuş  3000 serisi var, 5000 serisi var, bir tane de 4000 serisi kart bulayım ben...

Aslında koleksiyona başlarken kendime bir üst zaman sınırı koymuştum. NVIDIA tarafında FX serisi, ATI tarafında da R300 serisinden daha yeni kart katmayacaktım koleksiyona. Ancak bazı yaşça yeni kartlar hediye geldi, prensibi bozmak zorunda kaldım  

[wazzap 1.461]

5000 serisi vardı bende. 5850 Sapphire ama referans tasarım.

Ne güzel karttı be...

[Whooosh 1.422]

Ben de 4870 ve 4890 CF kullandım. 4800 serisi iyi kartlardı

[stardust 3.318]

eski crossfire'cılardan kim kaldı be 

yeni yetmelere şu köprüleri takmanın heyacanını anlatamazsın...

Spoiler

yıllar geçti kasa hala aynı:

 

 

[mamad 363]

17 saat önce, T800 said:

9800GX2 de kullanmıştım, tek kart çift GPU.

Ne pc'den geçerim ne çift gpudan...

Aslında crossfire yapmak o zamanlar daha güzeldi. Hem ölçeklenme hem de daha fazla kontrol imkanı sunuyor diye aklımda kalmış. Bir de Nvidia'da bellek kullanım sorunu falan vardı. Ati o zamanlar üst seviyeyi çift gpuya emanet ettiği için daha iyi işler çıkarıyordu. Nvidia daha çok yanıt vermek zorunda kalıyordu. Zaten o dönem hem 4870x2 hem de 4850x2 modelleri çıkmıştı diye hatırlıyorum. Şu ms sorunu da olmasa çift gpu işinin önü açıktı aslında. 295x2'lerle falan boku çıktı. 600w tüketip hava + su soğutmayla 90 dereceyi görüyordu kart.

 

@stardust

His IceQ... Ama onlar sonradan çıkan çok da sevilmeyen tasarımlar sanırım. His deyince akla IceQ 4 gelir:

http://www.hisdigital.com/UserFiles/product/200811191612479410.jpg

http://www.hisdigital.com/UserFiles/product/HD4850_iceq4_uv_1600.jpg

Bu kart memlekete geldiğinde dolar uçuştaydı diye aklımda kalmış. Alamamıştım.

 

@Najaz

Aslında üst zaman sınırı güzel bir karar. Ama G80 öncesi alınabilir gibi. Ekran kartı işi G80 öncesi ve sonrası gibi geliyor bana. O dönemden beri büyük değişimler pek olmadı sanki. Modern gpu mimarisi, gpgpu işi, kart tasarımları, güç tüketimleri vs vs o dönemden beri pek değişmedi. Hele 5000 serisi falan iyice yeni kalıyor.

Haziran 28, 2023 mamad tarafından düzenlendi

[SEP 496]

X1900 XT'den sonra ATI kart kullanmadım ama HIS IceQ kartları hep beğenmişimdir. Gerçi bazıları vaat edilenin aksine pek başarılı soğutma vermezdi, gidip Arctic soğutucu takardık...

[T800 836]

HIS marka tek kartım ATI Radeon 9800 Pro idi. Max Payne gayet iyi çalışıyordu bunda.

Benim kullandığım eski dönem kartları hatırladığım kadarıyla yazayım ilk PC’ye geçtiğimden bu tarafa:

Trident 1MB VGA-Cirrus Logic 5428 Vesa Local Bus-SiS PCI VGA-S3 Trio64-S3 Trio 64V+-S3 ViRGE-Diamond Monster-S3 Savage 3D-Nvidia Riva TNT-3dfx Voodoo 2-3DFX Voodoo 3 3000-Nvidia Geforce 256 SDR ve DDR-Nvidia Geforce MX440-Nvidia Geforce 4 Ti4200-ATI Radeon 9800 Pro-Nvidia Geforce 6800LE-Nvidia Geforce 7800GT-Nvidia Geforce 7600GT SLI-Nvidia 8800GTX-Nvidia 8800GT-ATI HD3870 Crossfire-ATI HD4850 Crossfire-ATI HD5870

Arada bir de X1900XT’nin ucuz sanırım 256MB versiyonu çıkmıştı ömrünün sonunda onu da kullanmıştım. Yukarıda lafı geçmiş, hatırladım onu da.

 

[mamad 363]

Şimdi Amd'nin son serisindeki başarısızlıklar silsilesini görüp ardından bu başlığa bakınca, aslında Ati/Amd'nin gerçek anlamda piyasaya yönlendirebilecek kadar rekabet gücü gösterdiği dönem, Radeon 9000 ile X1000 serisinin kullanımda olduğu 2002-2006 yılları arasındaki kısa bir süreden ibaretmiş. Sonradan gelen HD 4000 ve HD 5000 serisi de iyiydi ama orada Nvidia'nın yaptığı hatalar, hatta şımarıklıklar diyebileceğimiz durumların da etkisi var. Yani Ati, Amd olduğundan beri rekabet görmedik desek yeridir.

[SkyWarrior 679]

Mass effect pc hatrına hd 3870 alıp so ra Hd 4870 512gb kullandım ama canımdan bezdiren bir screen blank hatası vardı. Durduk yere ekran kararırdı. Bana sistem sattırmışlığı var.

4890larda düzeltmişlerdi bu durumu ama ben o ara 4870 li sistemi satıp bir xbox 360 bir ps2 ve bir ps3 ile takılıyordum. Pcye dönüşüm phenom x2 cpu ve 9800gt 1gb ile oldu sonrasında ama hemen gtx 460 1gb a atladım rüya gibi karttı o zamanda. O gün bu gündür 60 serisini severim. Gtx 760 kullandım o da tatlı karttı. Arada hata yapıp yine bir radeon macerası yaşadım r9 290x ve rx 480 ile ama akıllandım.

Şimdi de bir 1060 6gb bir tane de 2060 super var. Kısmet 4060ti 16gb a.

 

Temmuz 1, 2023 SkyWarrior tarafından düzenlendi

[mamad 363]

6600gt, 7600gt, 8600gt, 9600gt, gtx460 kullandım. Hepsi de fiyatına göre şahane kartlardı. Ama gtx460 cidden başkaydı. Bu kart, Nvidia'yı rekabette zora sokmak gerek diye düşündürüyor. En kötüsü %25 oc oluyordu, 470 ayarına geliyor hatta geçiyordu. Eski oyunlarda çok iyiydi, yeni oyunlardaki tessellation'da falan dökülmüyordu. Çok dengeliydi, diğer Fermi'ler gibi cayır cayır yanmıyordu. O dönem üstüne düşülen physx, cuda gibi şeyleri kullandırıyordu. 220 dolara aldığımı hatırlıyorum. Oc ile nerdeyse 480 ayarına geliyordu kart. Sürücülerle performansı ciddi şekilde artmıştı, sorunları çözülmüştü. 2010 model kart ömrünün sonunda dx12 desteği bile aldı. Gerçekten efsaneydi.

Radeon tarafında bu kadar bitirici bir orta segment kart gördük mü, hatırlayamıyorum.

[SkyWarrior 679]

Bendeki kart 1:1 bu karttı hem görüntü hem spec olarak. 

https://www.techpowerup.com/gpu-specs/geforce-gtx-460.c265

O dönemde Asscreed 2 ve brohood varken 256bit GDDR5 ve 1gb bellek 32 rop birlikteliği ile uçuyordu resmen oyunlar 1080p de. Kart hız olarak etkilenmesin windows threadleri bitmesin ayağına ucuz Phenom II X4 840 buldum (L3 cachesiz phenom aslında Athlon II X4 660 gibi bir model bu ) Onunla ve 8gb ddr3 ram ile epey takıldıydım. Güzel günlerdi bea. İlk defa UEFI bios gördüm MSI 970X anakartımda. 

 

Gears of War Windows edition u bu kartla bitirdim. (3870 ile başladıydım sonra radeonla gitmeyeceğini anlayıp bu kartı beklettim resmen)