epi

yıllar öncesinde bile söylemiştim bu denli büyük çaplı bi oyun çıktığı gibi oynanmaz, peçlerle biraz oturması gerekir diye.
çıktıktan sonra da cdpr başıboş bırakmaz illa ki düzeltir EA değil bu adamlar sonuçta demiştim.
kahin gibi adamım be 

Pide firini gibi kuyruk var cunku uretim yetersiz. Yeni urun duyurmalari da pr metnini paylasip “Bu Jen cok zeki adam” diye hisselerini overek kendisi de nemalanmaya calisacak soytarilara malzeme olacak.
Fiyat dusurup, uretimi dusuk tutup klubun onunde kuyruk olusturdu. Simdi de fiyat arttirip kar toplar.
Zeki, ona lafim yok. Ama kart bulunamiyorken yeni kart duyurmak biraz musteriyle .assak gecer gibi oluyor.

Uretimi maliyetli, OLED veya QLED yaninda ucuz kaliyor. Seri uretim ortalama maliyeti dusururse bir kac yila kadar goruruz, yoksa uzun surer.
Samsung Neo QLED serisinde mini LED olacak, microLED degil. Hatali bilgi paylasmisim orada, duzeltiyorum.

Samsung bunu “The Wall” ile duyurmustu. Bu yil once 100inch civari TV’lerle geliyor, OLED’den biraz yuksek fiyatli konumlandirirlar herhalde. Yil sonuna dogru daha ufak ebatlara inmeye baslayacak.
Nispeten pahali monitorlerde gormemiz 1-2 yili bulabilir. O zamana kadar belki Cyberpunk gibi birkac oyunda RT GI ile 4K 120hz’e nefesi yeten GPU’lar da gelir.
Samsimiz varsa simdi 3070/3080 ve iyi bir monitore para harcayanlar 2-3 yil sonra bu tarz bir upgrade’den tad alabilirler. O zamana kadar iyice oturur, kusurlari giderilir. Millet 8K pesinde olur, 4K120hz hem fiyat olarak, hem performans olarak standartlasir. Sansimiz yoksa 5-6 yil daha fiyatini yuksek tutarlar. Biraz rekabete bagli.
Ne alayim diyene siyahlar icin VA, renk icin IPS, pro oyun icin TN, oyun icin ya siyahlarindan biraz feda etmis ve rengi IPS kadar canli olmayan VA, ya da siyahlari onun kadar iyi olmayan bir IPS, para varsa hem siyahlar icin hem de altyazinin beyazinin ekranin siyahina gri golge dusurmedigi temiz ve akici goruntu icin seneye Windows logosunun kalici burn-in olacagi OLED, onun parlakligi yetmiyorsa WRGB OLED diyorduk... Simdi bu artilarin hepsini toplayan, eksilerin hicbirine sahip olmayan teknoloji iddiasiyla microLED geliyor. Ama ne yakindan gormuslugum var, ne de fiyat seviyesi evde gormeye musait olacak.

Evet hocam; mini led olan arka aydınlatma, micro led olan panel teknolojisi. OLED panellerdeki O harfine tekabül eden Organic olma faktörünü ortadan kaldırdığı için OLED panelin tüm zayıflıkları micro led 'de ortadan kalkıyor. Mönitör meraklıları için "dilimlenmiş ekmekten sonraki en iyi icat" tabi yemek nasip olursa...  

Bu micro LED farklı birşey sanıyorum, biraz birşeyler okudum şimdi değişik bir teknoloji gibi bilinen panel teknolojilerinden.

Pide firini gibi kuyruk var cunku uretim yetersiz. Yeni urun duyurmalari da pr metnini paylasip “Bu Jen cok zeki adam” diye hisselerini overek kendisi de nemalanmaya calisacak soytarilara malzeme olacak.
Fiyat dusurup, uretimi dusuk tutup klubun onunde kuyruk olusturdu. Simdi de fiyat arttirip kar toplar.
Zeki, ona lafim yok. Ama kart bulunamiyorken yeni kart duyurmak biraz musteriyle .assak gecer gibi oluyor.

Bendeniz fakirin calistigi mutevazi muessese M1'i enine boyuna inceleyip, benchmark edip, ve hatta Cermen kuffarlarin ureterek uzerine '"Zeiss Orion NanoFAB FIB" alamet-i farikasini bastigi  alet-edevat ile kesip bicerek  150 kusur sayfalik bir rapor hazirlamistir amma velakin ayrintilarini paylasmak elbette mumkun degildir.  Ama kisa bir ozet gecmek gerekirse oncelikle Apple kullanim senaryolari icin optimize edilmis, su an icin ayni TDP seviyesinde Intel x86 islemcilere yetisememis olmakla birlikte oldukca gelecek vaad eden etkileyici bir tasarim oldugu soylenebilir. Su an icin 2022 ve 2023 yillarinda MacPro ve  Apple server platformlarini hedefleyen en az iki yeni islemci oldugunu biliyoruz, bizim bilmedigimiz baska projeler de olabilir. Pandemi bittikten sonra karar verip de oraya gecersem iceriden daha ayrintili bilgi gonderirim :-)
Bir de soyle bir sey var gundemde. Yillardir  "Gercekten yaptik, calisiyor. Nyet, gosteremeyiz" falan diyorlardi ama bu defa kendilerine guveniyor olmalilar ki motherboard falan yapip siparis toplamaya bile kalktilar.
https://www.crowdsupply.com/sra-centr8/icepeakitx-elbrus-8cb
 

Şu da gözden kaçmasın, OLED monitör bekleyenler (!) değerlendirebilir, buraya halen gelmedi sanıyorum ancak gelir herhalde, monitör değil tabii TV ama oyun monitörü olarak kullanmak isteyen olur ise o işi de görür.
LG 48" CX. 
OLED, 48", 3840x2160 120Hz, 10-Bit, Nvidia Gsync Certified, Freesync, HDMI 2.1 üzerinden 40-120Hz arası.
Kontrast oranı diye birşey yok haliyle, ayrıca panel OLED olduğu için yine haliyle pixel response time falan diye de birşey yok, GtG direkt 1ms altında. Bunu ama LCD monitörlerde verilen değer ile karıştırmayın, orada bir değer bu şekilde olsa 1ms yazıp geçiliyor halbuki ortalaması bunun çok üzerinde oluyor. Burada gerçekten hangi piksel geçişi ölçülse gördüğüm 1ms altında değer.
Ancak TV olduğu için gördüğüm kadarıyla bir input lag sorunu var.
RTX 3XXX serisi kartlar ile de sanırım bir takım problemleri var, daha merak edenler tftcentral incelemesine bakabilirler.
Tabii yazmadım ancak PS5 ve Xbox Series X ile de HDMI 2.1 üzerinden variable refresh rate aktif olarak 4K 120Hz kullanılabiliyordur diye düşünüyorum. Almak isteyenler bu konuyu da araştırsınlar.
Bu ara çok görüyorum forumlarda, reddit üzerinde HDMI 2.1 destekli 4K 144Hz monitör arayanları.

Cyberpunk psikolojimi nasıl bozduysa gece bir kabus gördüm eve böyle genç bir grup çocuk geliyordu ellerinde Vr headsetlerle falan abi seni game tester yapacağız diyorlardı takıyordum vr ı kafama ama beceremiyordum yaşlandık bu işler için deyip üzülüyordum ev benim evim olarak geçiyordu rüyada ama tekke gibi bir yerdi yerde yatan sürekli uyuyan adamlar vardı falan..

Kadroyu fazla mesai calistirdilar, oyunun cikisini ertelediler, ilk gun oncesi yama cikardilar, bu kadar oldu. 2020’de verimlilik bi yere kadar. 2021’de toparlar.

Elemanın biri en iyi ayarların şu olduğunu söylüyor;
Standard Optimised Settings Contact Shadows: On Improved Facial Lighting Geometry: On Local Shadow Mesh Quality: High Local Shadow Quality High Cascaded Shadows Range: High Cascaded Shadows Resolution: Medium Distant Shadows Resolution: High Volumetric Fog Resolution: 1080p Ultra, 1440p High, 4K Medium Volumetric Cloud Quality: Medium Max Dynamic Decals: Ultra Screen Space Reflections Quality: Low but High if you find the amount of grain distracting. Subsurface Scattering Quality: High Ambient Occlusion: Low (there is barely a difference) Colour Precision: Medium Mirror Quality: 1080p High. 1440p High, 4K Medium Level of Detail: High https://www.youtube.com/watch?v=pC25ambD8vs
 

Oyunu orta ayarlarda bir kac yillik bir kartta 60fps de oynayabiliyorsunuz. Ayarlari 3090’da 7fps alacak kadar da acabiliyorsunuz. Alt seviye ayarlarla ust seviye ayarlar arasinda nesil farki var, daha da kasip 2 yil sonrasinin kartlarinda calisacak ayarlari zorlayabiliyorsunuz. Nesiller boyu scaling. Keske her oyun boyle olsa.

https://www.youtube.com/watch?v=yHJJA902S6k
parlament sinema klubü - pazar gecesi sinemasına yaşı tutan arkadaşlar hayırlayacaktır. 
cyberpunk'a bak ya, nerden nereye götürdü bizi... star tv aslında tırt denebilecek aksiyon filmlerini dünyanın en iyi sineması diye yuttururdu bize, biz de yerdik afiyetle  3 denizkabuğu külttür ama ona laf etmem tabi. sene oldu 2077 hala nasıl kullanılır bilmiyoruz
https://www.youtube.com/watch?v=n7nFEnFtvCM
 

Konsollarda RT acabilmek icin dibine kadar optimize etmek gerekiyor. Yansima cozunurlugunu kisiyorlar, yansimalarda geometrinin yarisini cope atiyorlar, iki metre otedeki obje cam duvardaki yansimasinda gozukmuyor, golgeler tozlu oluyor, yok bilmem ne. AMD’nin RT performansi zaten dusuk, konsollarda donanimin gucu daha da limitli, ona gore kis babam kis. Oyuna onu yapacak yama gelsin, PC’de AMD’ye de RT destegi gelir (belki once o gelir, sonra konsollara “next-gen” yama gelir). Nvidia’da oyun zaten next gen.
Tabi 3080’de calistigi kaliteyi konsollara getirecegiz diye optimizasyonu kasarlarsa belki BF’da oldugu gibi bu oyunda da RTX performansinin da zamanla artmasi mumkun olur, sunu ve bunu trace etmeyince kalite cok degismedi, o performans artisini suna kullandik diye yeni bir sey daha eklerler.
6-7 yil oncesinin subsurface scattering tech demolari ve bu oyunun 7 yil onceki teaser videosundaki kizin yuzu gibi isiga daha gercekci tepki veren insan tenini daha yuksek kalitede kotarsalar super olur. Etrafta gezen karakterlerde degil, sadece ekranin bilmem kacta birini kaplayan, yani etkilesime girdiginiz karakterlerde olsa yeter. Acikcasi bunu nvidia’nin deep learning ile driver seviyesinde yapip DLSS gibi bir ozellik olarak sunmasi, oyunlarin da tek yamayla destek eklemesi daha olasi, DLFX gibi bir de isim koyarlar, tam olur. Nvidia Gameworks altinda VisualFX pakedinde Faceworks var ama DL tabanli driver seviyesi bir cozum degil. Driver’in “aha burayi tanidim, insan yuzu bu, bunun biraz daha soyle gozukmesi lazim” diye AI’la bu isi performans kayipsiz kotarmasi, bu 7 yillik demolara kiyasla kaliteyi de arttirmasi “game changer” olur.
https://youtu.be/P99qJGrPNLs
https://youtu.be/F9y-8IzNpQ4
 

Oyunu orta ayarlarda bir kac yillik bir kartta 60fps de oynayabiliyorsunuz. Ayarlari 3090’da 7fps alacak kadar da acabiliyorsunuz. Alt seviye ayarlarla ust seviye ayarlar arasinda nesil farki var, daha da kasip 2 yil sonrasinin kartlarinda calisacak ayarlari zorlayabiliyorsunuz. Nesiller boyu scaling. Keske her oyun boyle olsa.

Ust seviye ayarlarla,
3060Ti 1080p’de DLSS+RT ile 60fps. Veya native 60fps (RT off, DLSS off).
3080 1440p’de DLSS+RT ile 60fps. Veya native 60fps (RT off, DLSS off).
3090 4K’da DLSS+RT ile 60fps. Veya native 60fps (RT off, DLSS off).
“Ray Tracing bana ne gerek” denirse kapatip sadece DLSS ile performans artisi elde ediliyor.
DLSS Quality mode’u icin native ile farkini goremedik demisler.
Yani DLSS saglam is cikarmis bu oyunda.
Orta ayarlarda ve RT kapaliyken 2060 S gibi bir kart 1440p’de 60fps aliyor, 1070 gibi bir kart 1080p’de 60fps aliyor. Upgrade mumkun degilse bile ayar kisip 60fps alinabilecek olmasi guzel, beklentimi asti acikcasi.
RT’i yansimalar, golgeler ve global illumination (GI) icin kullanmislar. GI icin ilginc bir sey yapmislar, ilk dogrudan gelen isin (direct lighting) RT donanimini kullaniyor, sonraki sekmelerin aydinlatmasi kullanmiyor, hybrid (kirma) bir cozum olmus. Kalite/performans maliyeti orani iyiyse baska oyunlarda da goruruz bunu.
Ben acikcasi koca dunyayi RT acik bu performansta beklemiyordum. Alt seviye kartlarda da orta ayarlarda 30fps verir diye bekliyordum. Surpriz oldu.
AMD ile karsilastirmalara girmiyorum. Sonra uzulenler oluyor  
Saka bir yana daha AMD icin RT destegi yok, AMD’nin oyuna hazir driver’i yok.

Ya halkin morali bozulmasin diye gostermiyorlar. Aslinda neler oluyor bi bilseniz. Medya sakliyor. Bizim gordugumuz hep sansurden gecmis bantlar. Arsivdeki goruntulerde Tie fighter’lar ortaligin anasini aglatiyor. Wikileaks’de falan hep yaziyor.

Ya halkin morali bozulmasin diye gostermiyorlar. Aslinda neler oluyor bi bilseniz. Medya sakliyor. Bizim gordugumuz hep sansurden gecmis bantlar. Arsivdeki goruntulerde Tie fighter’lar ortaligin anasini aglatiyor. Wikileaks’de falan hep yaziyor.

Gomulu hafiza da oldugu icin bant genisligi hesaplari karisiyor.
AMD donanim olarak guzel is cikariyor, suruculeri de toparladigina dair bir guc gosterisi yapabilse aslinda iyi alternatif olacak. Adamlar Vulkan’in temelini sundu, konsollarda da oldugu icin oyunlar mimarisine gore optimize edilir dendi, hala yazilimina guvenemiyorum. Ati zamanindan beri “iste simdi harika bir surucu programi ile geliyor” denince guven olusturmasi zorlasiyor.
20 yil yahu, dile kolay.

VR 2021’de gelir, rafa kalkmasi mumkun degil. PS4’dekinden cok daha iyi olacagina eminim.

O 12GB kart buraya gelecek! (Raki icince “o kedi buraya gelecek” diyen fare misali)
3090 “content creation” yani “zaten yutub’cuyum ben, karti kiloyla aliyorum” diyenlere yonelik kart, bir de “ilk 8K biz yaptik” karti olarak kenarda dursun. 3080Ti ayni performansi verir.
Ilk gunden beri AMD bastirirsa 12GB bir Ti 2021’i beklemez dedim. Rivayet dogruysa AMD de bastiracak demektir.
3070 mi 3080Ti mi almali, onu bilemedim.
Nvidia’nin fiyatlandirmasi AMD’ye bagli. $700 (3080) $1500 (3090) arasinda olacak, $899-999 yerine $1200’e yakin olmasi icin AMD’nin de 6900XT’yi o civarda fiyatlandirmasi gerekir. Yani belki oturup “gel musteriyi beraber z.kelim” diye anlasamiyorlar ama nvidia 3090’in fiyati ile AMD’ye bi sinyal vermis oldu, AMD de “tamam” deyip 6900XT’yi $1200 civari fiyatlandirirsa 3080Ti da “vallaa uretmesi zor be guzel abim” seklinde o fiyattan gelir. Yoksa $999 ve alti olur ama yine de 3070 kendi fiyatinin hakkini daha iyi verir.
3070 iyi fiyat performans orani veriyor, 1440’da bugun herseyi ust ayarlarda oynatir, dokulari biraz kisarak 3-4 yil goturur. Tavsiye etmesi kolay bir kart. 3080 Ti gelse bile bu yil bulmak mumkun olacak mi, belli degil.
Beklemeli mi, bu hafta atlamali mi?
Kartta tek 8 Pin girisi olmasi ilginc. Asus’tan falan cift girisli kartlar gelirse OC icin ilginc olabilir. Ama FE kart serefsiz cok sirin gozukuyor.

yonga yok, gddr6x bellek de yeterince yok. Sadece Micron üretebiliyor bu bellekleri ve yüksek hacimlere kolayına çıkılmaz. Niye derseniz geliştirmeyi Micron kendi başına yaptı ve jedec standardı yok. Memory kontrolcüsü de Nvidia tarafından kendi başına tasarlandı. Diğer firmalar isterlerse Micron'dan gddr6x alıp kullanabilirler ama ortada kontrolcü vb yok ve pam4 sinyal yüzünden mevcut kontrolcüleri uyarlama işi de pek mümkün değil.  
Tüm bunlara bakılırsa muhtemel çıkış yolu sadece belleği artırmak olmaz. Zira performans çok az farkedecektir. 8nm çipler zaten güç tüketimi limitlerinde olduğundan daha büyük/hızlı çip üretmek de olası değil. İstense de bunu yapmak mantıksız zira daha büyük çiplerle üretim verimi daha da düşecektir. Yapacak tek şey tsmc 7nm+ ile üretilen yeni çiplere dönmek. Bu ne kadar mümkün bilmiyoruz. Normalde çip bir üretim tekniğine göre tasarlanır ve bunu değiştirmek demek 2 yıl falan sürecek yeni bir süreç demektir. Ama bu neslin profesyonel çipleri zaten tsmc 7nm+ olduğundan orada bir açık kapı var. Belki bu son kullanıcı çipleri iki üretim tekniğine de uygun tasarlanmıştır!? Bu aslında mümkün ve daha önce de yapılan birşey ama birbirine çok benzer üretim teknikleri arasında. Samsung 8nm ile tsmc 7nm+ oldukça alakasız olduğundan çok ilginç bir durum olacak. 
Öteki türlü Nvidia kendini köşeye sıkıştırmış görünüyor. Samsung ile birbirini ısırmaları yakındır.